„Wycinki z przedwojennej prasy” - cz. XXXVI
W tym tygodniu w ramach cyklu artykuł z warszawskiej gazety z 1915 roku o tym, jak miejscowy proboszcz przyczynił się do rozwoju sadownictwa w Wilkowisku.
Kuryer Dla Wszystkich
Warszawa, 2 lutego 1915 r.
Wiejski proboszcz (fragmenty)
Jeszcze mam w oczach tę ładną podgórską wieś galicyjską* (wieś Wilkowisko, powiat limanowski – przypis oryg.), o polach w kwadrat pociętych, rozrzuconych malowniczo po łagodnych zboczach. Zdumiało mnie jej bogate i niezwykle planowe zadrzewienie. Bo proszę sobie wyobrazić gospodarską wieś, która wygląda jak jeden ogród. (…) Ciekawi mnie ona bardzo, toteż przy pierwszej sposobności zaczynam miejscowych ludzi wypytywać.
- Jak dawno tu u was tak w polu po miedzach śliwy sadzą?
- A będzie już ze 30 lat.
- I skąd to tak poszło? Czy to jeden taki porządek zaprowadził?
- Nie - to wszyscy tak po trosze przy okazyi, po parę drzewek sadzili.
- I to tak sami ze siebie? Bez żadnej zachęty – pytam dalej, bo mi się to wydaje nie do wiary.
Chłop się uśmiecha.
- Ale gdzie ta, niejeden to i ze złością i z przekleństwem oną drzewinę sadził – ale co miał robić, kiej mu pilno było kobietę pojąć, nieboszczyka pogrześć, albo dziecko ochrzcić.
- A cóż jedno ma do drugiego? – pytam nie mogąc się połapać.
- A ma i bardzo, bo za tych czasów, kiedy to u nas ludzie o sady nie dbali, a nawet je wycinali, bojąc się podatku wysokiego płacić, do nas nastał ksiądz. Z „naszych” on szedł, z prostych chłopów on się wywodził i to on taki u nas zaprowadził porządek, że za takie rzeczy jak ślub, pogrzeb, chrzciny brał co mu kto dał, a jak nic nie dał, też dobrze było, ale od swego nie odstępował w jednem: otaksował te posługi na drzewka. Im więcej morgów miał gospodarz, co się żenił, czy tam innej posługi potrzebował, tem więcej drzewek owocowych zasadzić musiał przy tej okazyi. A że u nas ludzie żenią się na jesieni i wiosnę, więc to nawet pasownie było. A że to jak pani wiadomo, w naszym chłopskim stanie, ślub graniczy z chrzcinami, a chrzciny z trumną, to i ruch był duży z onem sadzeniem. W końcu to już i obrywki po pastwiskach i nieużytki różne trza było obsadzić.
Wreszcie jeden i drugim przekonał się, że to dobre pomyślenie naszego proboszcza, bo to często się zdarza, że zboże nie urodzi a sad obrodzi i poratuje gospodarza. A u nas to ratunek nawet dobry, - tu są gospodarze co po 50 korcy śliw samych sprzedają, albo je sami suszą w powiatowej suszarni i potem sprzedają lub odstawiają do fabryki śliwowicy. Co ją tu mamy niedaleko.
- To wdzięcznie chyba wspominacie tego proboszcza.
- A czemużby nie? Jego wszyscy lubili, bo ludzki człek był. Z ludźmi żył, nie wynosił się, a w sadach i w bydle naszem polskiem rozmiłowany był nadewszystko.
Czasem to pastuchom takie „śtuki” robił. Wyszedł se w pole, krótko ubrany z batożkiem, - a tu daleko jeszcze od niego chłopaki krowy pasą i kartofle se pieką, a ksiądz ino zakrzyknie po swojemu, a wszystko bydło łby podnosi, ryczy, raduje się do niego i leci po chleb i po sól, które im przynosił (…)
- No a ludzie nie „pozbadali” go za to – szanowali?
- I jeszcze jak, ani komu do głowy przyszło wydziwiać go. Umiał se z ludźmi radzić i na ambonie i wszędzie.
Wieczny odpoczynek daj Panie jego duszy – i tu gospodarz słomiany kapelusz zdjął, przeżegnał się pobożnie, patrząc w stronę cmentarza, gdzie leżał po pracowitym trudzie w winnicy Pańskiej dobrze zasłużony pracownik.
Świt.
Grafika – część pierwsza.
Grafika – część druga.
***
Cykl powstaje przy współpracy z panem Januszem Guzikiem, który zajął się opracowaniem materiałów, zaczerpniętych z zasobów Jagiellońskiej Biblioteki Cyfrowej, Biblioteki Cyfrowej Uniwersytetu Warszawskiego, Małopolskiej Biblioteki Cyfrowej oraz Narodowej Biblioteki Austrii.
Może Cię zaciekawić
Młoda twórczyni filmem zdobywa podium
Przegląd Młodzieżowej Reklamy Społecznej to wydarzenie, które skupia się na promowaniu młodych talentów w dziedzinie reklamy, którzy poprzez ...
Czytaj więcejBędzie pierwszy piłkarski Mistrz Polski z powiatu limanowskiego?
Na cztery kolejki przed końcem rozgrywek Jagiellonia prowadzi w ligowej tabeli. Krzysztof Toporkiewicz w tym sezonie gra przede wszystkim w rezerwach...
Czytaj więcejWielka rozbudowa SOR-u: umowa zostałą podpisana
Szpital Powiatowy w Limanowej zakończył procedurę przetargową na rozbudowę Szpitalnego Oddziału Ratunkowego. Oferta firmy budowlanej z Limanowej...
Czytaj więcejEpidemia uzależnienia od ekranów? Jak jej zaradzić
Amerykański psycholog społeczny Jonathan Haidt w artykule na łamach serwisu internetowego gazety „The Atlantic” – jest to rzecz o jego nowej ...
Czytaj więcejSport
Piłka ręczna najlepsza w Starej Wsi
Zawody odbyły się na hali sportowej przy SP 1 Mszana Dolna. Organizatorem zawodów był: ZPO- Międzyszkolny Ośrodek Sportowy Powiatu Limanowskiego...
Czytaj więcejPiłkarski weekend. Od IV ligi do Klasy B
IV LIGA MAŁOPOLSKA: Pauza: Kalwarianka Kalwaria Zebrzydowska. Wierchy Rabka Zdrój - Bocheński KS 0:3 walkower Glinik Gorlice - Niwa ...
Czytaj więcejMistrzostwa Polski: medale limanowskich karateków
W pierwszej fazie turnieju rozegrano Mistrzostwa Polski OYAMA PFK w konkurencjach form (Kata, Kata z Bronią i Kata Zespołowe) z udziałem 187 zawodn...
Czytaj więcejStara Wieś z mistrzostwem powiatu
Organizatorem zawodów był: ZPO- Międzyszkolny Ośrodek Sportowy Powiatu Limanowskiego oraz Powiatowy SZS Limanowa, SP 1 Mszana Dolna. Do zawod...
Czytaj więcejPozostałe
O limanowskich bohaterach z Monte Cassino
Uroczyste otwarcie wystawy odbędzie się w najbliższy czwartek (25 kwietnia) o godzinie 17:00 w Miejskiej Galerii Sztuki. Wystawa została przygo...
Czytaj więcejWzruszający wykład o rodzinie Ulmów
Prelegentem był Krzysztof Biernat - historyk, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, nauczyciel i wolontariusz w Międzynarodowym Centrum Edukacji ...
Czytaj więcejHeroizm błogosławionej rodziny - wykład
Wydarzenie odbędzie się jutro (17 kwietnia) o godzinie 16:30 w budynku Gminnej Biblioteki Publicznej w Starej Wsi. Wykład Krzysztofa Biernat...
Czytaj więcejHistoryczny proces o polityczne zabójstwo 38-latka z Limanowszczyzny
Proces za zbrodnię sprzed lat Okoliczności śmierci pochodzącego z Limanowszczyzny Czesława Kukuczki po raz pierwszy zostały opisane w publikacj...
Czytaj więcej
Komentarze (3)