Program ochrony ludności ma być przyjęty jeszcze w kwietniu - schrony i magazyny

Jeszcze w tym miesiącu rząd ma przyjąć program ochrony ludności. Pozwoli on na przekazywanie środków samorządom na działania związane m.in. z remontami i odtwarzaniem schronów czy budowaniem magazynów - powiedział w piątek wiceszef MSWiA Wiesław Leśniakiewicz.

W piątek w Białymstoku rozpoczęło się trzydniowe szkolenia z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej dla burmistrzów i wójtów z województwa podlaskiego. Organizowane jest ono przez wojewodę w związku z ustawą o obronie cywilnej i ochronie ludności, która weszła w życie 1 stycznia tego roku.

W rozpoczęciu szkoleń wziął udział m.in. wiceszef MSWiA Wiesław Leśniakiewicz. Podczas konferencji prasowej powiedział, że w ustawie duży nacisk położy jest na współpracę z samorządami, które są też jednym z ważnych elementów budowania odporności państwa. Przypomniał, że za cały system budowania wojewódzkiej odporności będzie odpowiedzialny wojewoda, to on będzie odpowiedzialny za budowanie strategii i wskazanie miejsc szczególnego ryzyka, gdzie powinny trafić w pierwszej kolejności środki z budżetu państwa. Wymienił, że budżecie zagwarantowane są konkretne pieniądze z ministerstw: spraw wewnętrznych i administracji, zdrowia i obrony narodowej.

"Te środki lada moment trafią do samorządów lokalnych, bowiem jesteśmy już na ostatnim etapie przygotowania programu ochrony ludności, który jeszcze w tym miesiącu przyjmie rada ministrów" - poinformował.

W co grają Polacy? Najpopularniejsze gry w 2025 roku Mieszkańcy zaniepokojeni, MZGKiM uspokaja

Powiedział, że program jest wskazaniem pięciu kluczowych obszarów, które będzie można sfinansować. To m.in. działania związane z obiektami zbiorowej ochrony. Leśniakiewicz mówił, że samorządy będą mogły pozyskać środki np. na remonty lub odtwarzanie schronów na swoim terenie.

To też budowanie lokalnych zasobów, czyli możliwość sfinansowania budowy magazynów gminnych czy międzygminnych. Wiceminister mówił, że ustawowym zadaniem samorządu jest budowanie zasobów na co najmniej trzy dni. Wyjaśnił, że chodzi o dostarczanie mieszkańcom podstawowych artykułów jak woda, leki czy artykuły spożywcze. Zachęcał też mieszkańców do gromadzenia własnych zapasów na trzy dni: wody, żywności, leków, środków higienicznych i opatrunkowych. Dobrze jest mieć też np. latarkę, radio tranzystorowe oraz gotówkę. Leśniakiewicz wskazał, że ostatnia sytuacja w Otwocku (gdzie miała miejsce awaria wodociągów - PAP) pokazała, że warto mieć własne zasoby w domu.

Samorządy będą mogły uzyskać wsparcie także na wzmocnienie podmiotów ochrony ludności. Leśniewicz mówił, że chodzi m.in. o doposażenie lokalnych podmiotów w przydatne technologie jak np. agregaty prądotwórcze czy odtworzenie osiedlowych studni. Na program składa się też budowanie personelu obrony cywilnej, który ma się opierać na służbach ratowniczych. Ostatnim obszarem jest budowanie bezpiecznej łączności.

Wiceminister pytany przez PAP o środki przeznaczone na te cele, powiedział, że na budowanie lokalnej odporności "dla samorządów chcielibyśmy w układzie dwuletnim przeznaczyć co najmniej 10 mld zł". Mówił, że pieniądze będą dzielone na województwa z uwzględnieniem liczby ludności. "Natomiast zwiększamy środki na Tarczę Wschód, to jest uzgodnienie z ministrem obrony, żeby większe środki szły na Tarczę Wschód, czyli m.in. na województwo podlaskie, warmińsko-mazurskie, lubelskie, ale także w tej Tarczy Wschód widzimy Podkarpacie" - powiedział. Dodał, że to są tereny "szczególnego ryzyka", gdzie będzie brana pod uwagę nie tylko liczba mieszkańców.

Leśniakiewicz wskazał też na konferencji, że środki z budżetu państwa samorządy będą mogły też uzyskać na zadania własne do 100 proc. Wymienił, że to zadania związane m.in. z dostawą wody czy ciągłością dostaw usług. To również środki ma system alarmowania, za który odpowiada Państwowa Straż Pożarna, ale dostęp do niej ma mieć także samorząd lokalny. W ostatnim czasie dofinansowanie z MSWiA w wysokości ponad 7,4 mln zł na modernizację i zintegrowanie systemu ostrzegania otrzymał m.in. wojewoda podlaski.

1 stycznia tego roku weszła w życie ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej. Regulacja umożliwia powstanie systemu ochrony ludności, który w razie wojny będzie mógł się przekształcić w obronę cywilną. Na realizację nowych rozwiązań rząd będzie przeznaczać rocznie nie mniej niż 0,3 proc. PKB.

Ustawa określa m.in. zadania ochrony ludności w czasie pokoju i w czasie wojny; organy i podmioty realizujące zadania ochrony ludności; zasady planowania ochrony ludności i obrony cywilnej; zasady funkcjonowania systemu wykrywania zagrożeń oraz ostrzegania, powiadamiania i alarmowania o zagrożeniach; zasady użytkowania i ewidencjonowania obiektów zbiorowej ochrony, zasady funkcjonowania i organizację obrony cywilnej oraz sposób powoływania personelu do obrony cywilnej.

Konstrukcja systemu ochrony ludności została oparta na już istniejących strukturach. Chodzi o optymalne wykorzystanie potencjału krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (szczególnie Państwowej Straży Pożarnej i ochotniczych straży pożarnych), struktur zarządzania kryzysowego, Systemu Powiadamiania Ratunkowego, Państwowego Ratownictwa Medycznego, podmiotów leczniczych i organizacji pozarządowych. To również przygotowanie organów administracji publicznej do realizacji przewidzianych zadań. Minister spraw wewnętrznych i administracji będzie odpowiedzialny za koordynację funkcjonowania systemu ochrony ludności na poziomie centralnym. W tym zakresie – zgodnie z ustawą – otrzyma wsparcie Rządowego Zespołu Ochrony Ludności.(PAP)