Muzeum inwentaryzuje nagrobki o szczególnej wartości historycznej
Limanowa. Z inicjatywy Urzędu Miasta Limanowa zostały rozpoczęte prace nad inwentaryzacją grobów o szczególnej wartości historycznej na cmentarzu parafialnym w Limanowej. Realizacja i koordynacja tego zadania została powierzona Muzeum Regionalnemu Ziemi Limanowskiej.
Pierwszy etap prac inwentaryzacyjnych polegał na opracowaniu szczegółowych kryteriów klasyfikacyjnych pochówków, sporządzeniu wzoru karty ewidencyjnej, przeprowadzeniu kwerend, bibliograficznej i źródłoznawczej. W wyniku tych prac powstało zestawienie ok. 80 potencjalnych obiektów – grobów o wartości historycznej. W jego opracowaniu dużą rolę odegrali mieszkańcy Limanowej, którzy odpowiedzieli na apel Muzeum i zgłaszali takie obiekty. Opracowane zostały karty ewidencyjne dla poszczególnych obiektów, z danymi biograficznymi osób pochowanych i bibliografią.
- osób, które walczyły o odzyskanie niepodległości Polski lub w obronie niepodległości i granic suwerennej Rzeczypospolitej Polskiej, biorąc udział w wojnach, działaniach zbrojnych i niepodległościowych oraz powstaniach narodowych w okresie od 1768 r. do 1963 r. lub funkcjonariuszy cywilnych władz powstań narodowych, administracji podziemnego Państwa Polskiego w okresie wojny 1939–1945a także podziemnych niepodległościowych organizacji cywilnych w latach 1945–1956.*
- osób prowadzących udokumentowaną działalność na polu politycznym, samorządowym lub społecznym (w rozumieniu wykonywania nieodpłatnej pracy na rzecz lokalnej społeczności) mającą wysoki wpływ na rozwój miasta, regionu lub państwa.3.osób wykonujących działalność artystyczną związaną z twórczością lub organizacją kultury (w zakresie muzyki, malarstwa, rzeźby, architektury, teatru, filmu) wpisującą się w ogólnopolskie kierunki, tendencje lub ruchy artystyczne będące przedmiotem badań historii sztuki, muzykologii, teatrologii lub nauk pokrewnych.
- osób prowadzących udokumentowaną działalność naukową w zakresie nauk humanistycznych, inżynieryjno-technicznych, medycznych, rolniczych, społecznych, ścisłych i przyrodniczych, teologicznych oraz sztuki.5.osób uprawiających różne dyscypliny sportowe, których osiągnięcia miały charakter ogólnopolski lub międzynarodowy.
- których chronologia powstania nie przekracza 1945 r. posiadających jednocześnie wysokie walory artystyczne lub techniczne.
Wyłączenia:
- groby wojenne w rozumieniu art. 1 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych (Dz. U. z 2018 r. Poz. 2337).
- groby osób duchownych objęte opieką przez Parafię Rzymskokatolicką pw. Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej.
*Groby spełniające to kryterium mogą zostać zgłoszone do ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski prowadzonego przez Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej zgodnie z ustawą o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość Polski z dn. 22.11.2018 (Dz. U. z 2018 r. poz. 2529).
Zobacz również:Obecnie realizowany jest kolejny etap prac, zakładający lokalizację obiektu, wykonanie dokumentacji fotograficznej, pomiarowej oraz opisowej. Opracowano m.in. obiekty będące miejscami spoczynku: Maksymiliana Brożka (1897-1977), Anieli z Jońców Borysiukowej (1907-1934), Eugenii Wolf (1890-1983), Rodziny Gałzińskich, [Stanisław Gałziński (1859-1935)], Rodziny Gibasów [Izydor Gibas (1874-1945); Andrzej Gibas (1927-1977)], Jana Czeczótki (1909-1973), Rodziny Sitowskich [Jan Sitowski (1846-1922)], Heleny Jaworz-Dutka (1921-1993), Juliana Jaworz-Dutka (1914-2006), Jadwigi Kozdruń (1913-1999), Rudolfa Seidlera (1892-1969), Marcelego Bursztyna (1876-1933), Ludwika Jeża (1897-1989), Walentego Hłynia (1874-1946), Stanisława Mamaka (1913-1985), Zbigniewa Janika (1913-1996), Marii Aleksandry Kozłeckiej (1908-1992), Amalii Pietrzykowskiej z Russockich (1856-1925), Wiktorii Zubrzyckiej (1838-1905), Antoniego Müllera (1812-1884), Ferdynanda Postawy (1894-1959).
Szczególną uwagę zwracają nagrobki wykonane z kamienia naturalnego (piaskowca), posiadające wysokie walory artystyczne, spełniające przyjęte kryterium wartości historycznej nr 6. Do takich należy zaliczyć: grobowce Rodziny Brożków (miejsce spoczynku Maksymiliana Brożka – artysty malarza, współzałożyciela Muzeum Regionalnego Ziemi Limanowskiej), Rodziny Gałzińskich, Rodziny Sitowskich (w grobowcu spoczywa Jan Sitowski – urzędnik Sądu Obwodowego w Nowym Sączu i Limanowej, pamiętnikarz, autor artykułów historycznych o Limanowej), nagrobki: Anieli z Jońców Borysiukowej (siostry księdza płk. Józefa Jońca), Amalii z Russockich Pietrzykowskiej (siostry Marii Zofii Russockiej (1866-1947), zasłużonej działaczki społecznej i gospodarczej w Limanowej poch. w grobowcu rodziny Marsów w Limanowej). Obiekty te charakteryzują się ciekawymi formami i detalami architektonicznymi, często okolone żelaznym ogrodzeniem o różnorodnych formach. Niektóre z dawnych nagrobków dzięki staraniu rodzin zostały zachowane, zniszczone ich części zastąpiono nowymi, zwykle są to współczesne płyty i tablice marmurowe.
W Muzeum Historii Fotografii w Krakowie odnajdujemy fotografię (MHF 27630/II) nagrobka na limanowskim cmentarzu, którą wykonała Klementyna Zubrzycka Bączkowska (datowana na rok 1909), w którym spoczywa Wiktoria Zubrzycka (1838-1905), matka Waleriana Zubrzyckiego (1857-1926), limanowskiego aptekarza i burmistrza Limanowej. W zbiorze tym odnajdujemy także fotografię pt. „Grobowiec Millerów” z 1909 r. (MHF 27629/I), miejsce spoczynku Antoniego Müllera (1812-1884) – założyciela pierwszej apteki w Limanowej, zastępcy burmistrza Limanowej w l. 60. XIX wieku.
Muzeum zapowiada, że sporządzając i uzupełniając dokumentację inwentaryzacji, będzie informować o postępach prac na swojej stronie internetowej i profilu w mediach społecznościowych.
Autor: Lidia Marek-Jurkowska
Muzeum Regionalne Ziemi Limanowskiej
Może Cię zaciekawić
Etui Samsung Galaxy S24 Plus – gadżet na miarę ogromnych oczekiwań
Jesteśmy przekonani, że smartfon towarzyszy Ci każdego dnia niemal przez cały czas. Dlatego istnieje duże ryzyko, że może wypaść Ci z ręki, ...
Czytaj więcejSpłonął budynek kolejowy (ZDJĘCIA I WIDEO)
Zgłoszenie o pożarze w Tymbarku zostało odebrane dzisiaj (29 marca) kilkanaście minut po godzinie 10:00 przez dyżurnego Komendy Powiatowej PSP w ...
Czytaj więcejByły i obecny burmistrz przed sądem - wyrok w trybie wyborczym
Pozew został wniesiony przeciwko ubiegającemu się o reelekcję burmistrzowi Władysławowi Biedzie przez byłego burmistrza Limanowej, a obecnie pe...
Czytaj więcejJak inteligentne domy zmniejszają rachunki za prąd?
Zautomatyzuj działanie światła w systemie EXTRA LIFE Wprawdzie nie możemy przejść obojętnie wobec sukcesywnych podwyżek cen prądu, warto pow...
Czytaj więcejSport
Patrycja Florek startowała w Austrii
Była mistrzyni Polski wystartowała w slalomie zajmując 18 i 24 miejsce. 21-letnia Patrycja Florek jest zawodniczką klubu Narciarnia Nowy Sącz. W ...
Czytaj więcejWielka Sobota z piłką nożną
IV LIGA MAŁOPOLSKA: Pauza: Dalin Myślenice. Poprad Muszyna - Bruk-Bet Termalica II Nieciecza 30 marca, 11:00 MKS Trzebinia - LKS Jawi...
Czytaj więcejZmarł były piłkarz Limanovii i Harnasia Tymbark
Marian Oraczko był wychowankiem MKS Limanovia, występował na pozycji napastnika. W sezonie 1983/1984 przeszedł do klubu KS Harnaś Tymbark. Jako t...
Czytaj więcejPowołanie z Sokoła Słopnice do piłkarskiej Kadry Małopolski
W Kadrze Małopolski znalazł się Małgorzata Niezabitowska z Sokoła Słopnice. POWOŁANE ZAWODNICZKI I tura: KS Uniwersyte...
Czytaj więcejPozostałe
Historyczny proces o polityczne zabójstwo 38-latka z Limanowszczyzny
Proces za zbrodnię sprzed lat Okoliczności śmierci pochodzącego z Limanowszczyzny Czesława Kukuczki po raz pierwszy zostały opisane w publikacj...
Czytaj więcej"Swoje życie, cierpienie i pracę poświęcili temu, abyśmy mogli tak żyć" (ZDJĘCIA)
Uroczystość rozpoczął „Marsz Pamięci”, który wyruszył z Sowlin z ul. Fabrycznej, a następnie w Bazylice Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej...
Czytaj więcejWięzienie i inwigilacja za stworzenie konspiracyjnej struktury
Zygmunt Wojciech Papież ps. „Dzwon” urodził się 14 kwietnia 1914 r. jako syn Józefa i Bronisławy z d. Lach. Ukończył gimnazjum w Limanowej,...
Czytaj więcejWyraz pamięci przy "Pałacyku"
W „Pałacyku pod Pszczółką” przed laty mieściła się siedziba PUBP w Limanowej i gdzie łamano prawa człowieka, stosując tortury i represje...
Czytaj więcej
Komentarze (1)