Niemcy się wycofali, wkroczyli Rosjanie

Dokładnie 78 lat temu żołnierze sowieckiej Armii Czerwonej wkroczyli do Limanowej. Zajęli miasto po wycofujących się oddziałach niemieckich, które okupowały Limanową od września 1939 roku.

Dziś 19 stycznia - jest to data wycofania się wojsk niemieckich i wkroczenia do Limanowej Armii Czerwonej. Wydarzenia z 1945 roku miały olbrzymi wpływ na miasto – mimo że nie doszło tu do większych strać wrogich armii obu państw, to Limanowa poniosła duże straty. 

Zarówno wycofujący się Niemcy, jak i wkraczający Rosjanie, doprowadzili do zniszczenia wielu budynków i obiektów. Taki los spotkał m.in. budynek dworca kolejowego z lat 80. XIX w. oraz wieżę ciśnień, a także most kolejowy między Sowlinami a Łososiną Górną. Ponadto spłonęła część zabudowy Rynku. Tego dnia zakończyła się również bogata historia dworu Sitowskich w Mordarce, który został rozgrabiony i podpalony (dziś pozostałości dworu znajdują się na terenie miasta Limanowa, przy ul. Polnej). 

Wydarzenia z 19 stycznia – niezgodnie z rzeczywistością – przez długi czas określane były mianem „wyzwolenia” miasta. Taką nazwę jednej z ulic nadała zresztą uchwała Rady Narodowej Miasta i Gminy Limanowa z 30 maja 1979 roku. Zdaniem historyków, w okresie PRL nazwa ta pełniła funkcje propagandowe - miała przypominać o rzekomym „oswobodzeniu” lub „wyzwoleniu” przez wojska sowieckie. O żadnym oswobodzeniu nie może być jednak mowy.

Odeszli w ostatnich dniach… (aktualizacja II) Jak wygląda sprzątanie po zgonach?

- Przed zajęciem miasta zostało ono zbombardowane, w wyniku czego uszkodzeniu uległy okoliczne domy, budynki gospodarcze oraz kościół. Wkroczeniu wojsk 38 armii dowodzonej przez gen. Kiriłła Moskalenkę towarzyszyły aresztowania oraz wywożenie Polaków do Rosji. Sowieccy żołnierze rabowali sklepy oraz plądrowali magazyny tutejszych spółdzielni i zakładów. Mieszkańcy miasta uciekali w obawie przed gwałtami i morderstwami sowietów do okolicznych wsi – mówił w jednej z rozmów z nami dr Maciej Korkuć, historyk z krakowskiego IPN.

W 2017 roku, po tzw. dekomunizacji nazw ulic, zgodnie z życzeniem zameldowanych przy niej mieszkańców, ul. 19 Stycznia, ciągnąca się ponad ul. Matki Boskiej Bolesnej, nosi nazwę: ul. Pogodna.

Zdjęcia zniszczonego dworca autorstwa śp. Grzegorza Jońca, udostępnione dzięki uprzejmości administratora strony Stacja Limanowa na Facebooku.