RYNEK – SERCE MIASTA
Rynek to serce miasta – tak było dawniej, tak jest i dziś. Na przestrzeni lat był miejscem jarmarków, spotkań i wypoczynku, imprez patriotycznych i religijnych, miejscem tętniącym życiem i radością jego mieszkańców. Przez wieki zmieniał się jego wygląd i pełnione funkcje. Ostatni remont rynku przeprowadzono w 1970 r. Obecnie doczekał się kolejnego. Jak było przed wiekami?
Historia rynku
Rynek limanowski wytyczony został przy okazji lokacji miasta w/g prawa magdeburskiego w 1564 r. Ma kształt prostokąta o powierzchni 1,2 ha. Z jego naroży zgodnie z prawem magdeburskim, wychodzą cztery ulice: Jana Pawła II - dawniej Krakowska, Józefa Marka - dawniej Starowiejska, Kościuszki - dawniej Sądecka i Matki Boskiej Bolesnej - dawniej Mordarska. Pierwotna zabudowa Rynku spłonęła w czasie wielkiego pożaru miasta w 1764 r. Z zabudowy z czasów galicyjskich zachowało się kilka obiektów. W pierzei pn-zach. dominującym akcentem architektonicznym jest Bazylika Matki Boskiej Bolesnej. Jest to już trzeci kościół w tym samym miejscu. Pierwszy spłonął w 1764 r., drugi drewniany został rozebrany w 1912 r. Projektantem monumentalnej budowli wzniesionej w latach 1921-1918 jest znany architekt Zdzisław Mączyński. Kościół wzniesiony jest z cegły, zaś monumentalność nadaje mu zewnętrzna wykładzina kamienna.
Zabudowa pierzei pn-zach. z okresu międzywojennego, z przebudowaniami powojennymi. Zwrócić należy uwagę na budynek sąsiadujący z kościołem, mieszczący sklep z pamiątkami Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej, architektonicznie nawiązujący do budynku byłej szkoły miejskiej, która niegdyś stała w tym właśnie miejscu. Pierzeja pn-wsch. to budynki administracyjno-handlowe z górnymi kondycjami mieszkalnymi. Arkady nawiązują do XVIII/XIX-wiecznych domów kupieckich z podcieniami, które spłonęły w czasie II wojny światowej. Budynek narożny, przy wylocie połączenia z Małym Rynkiem z XIX w., przebudowany w okresie po II wojnie światowej.
W miejscu dawnego "Magistratu" (był to budynek drewniany, parterowy), współczesny budynek Banku Spółdzielczego, architektonicznie nawiązujący do stylu podhalańskiego.
Pierzeja pd-wsch. w części zachowuje architekturę XVIII/XIX wieczną. W budynku narożnym, przy wylocie ul. Kościuszki, kamienica, w której niegdyś mieściła się pierwsza siedziba władz powiatowych /1856 r./ tzw. "Bezirku".
W pierzei pd-zach. przy wylocie ul. Kościuszki, budynek mieszczący restauracją byłą restaurację "Czardasz", obecnie „U Kiera” - to dawny zajazd mieszczący w XIX w. przed wybudowaniem linii kolejowej, stację dyliżansów kursujących na trasie Bochnia - Żegocina - Limanowa. Była to niegdyś stacja popasowa na trasie do karpackich uzdrowisk zwłaszcza do Szczawnicy.
Na limanowskim rynku kwitł handel w sklepach Drengera, Blecha i Weinfelda, tu kusiła zapachem świeżego chleba piekarnia Katarzyny i Leopolda Szymanków, tu chodziło się na lody i ciastka do cukierni Lewiego lub do podobnego lokalu prowadzonego przez Jana Kielskiego, a potem Kazimierza Sierosławskiego. Wielką popularnością cieszyła się także restauracja Marcelego Bursztyna. W czasie I wojny światowej, w czasie Bitwy pod Limanową w 1914 r. mieszkał tu znany pisarz węgierski - Molnar, który pełnił wówczas funkcję korespondenta wojennego.
Obok plac przygotowany pod budowę pasażu handlowego, łączącego Rynek z ul. Krótką.
Piętrowa kamienica mieszcząca byłe Biuro Turystyczne "Śnieżnica", restaurację "Świerkowa" i sklepy, to XIX wieczna posiadłość kupca i wielokrotnego burmistrza miasta – Biedy. Budynek z zewnątrz ma zachowaną dawną architekturę.
Przebudowa rynku – 1970 r.
Płyta Rynku w obecnym wyglądzie pochodzi z lat 1970-72, kiedy to centrum miasta zostało gruntownie przebudowane. Kamienna wykładzina, "rzeźba" plenerowa z fontanną, klomby i wysmukłe świerki nawiązują do lokalnych tradycji. Dąb posadzony został w miejscu potężnego kasztana, który usunięty został ze względów bezpieczeństwa. Ocieniał on studnię miejską (zachowana i czynna do dnia dzisiejszego) oraz figurę św. Floriana, która odrestaurowana przeniesiona została na plac przykościelny.
Rynek limanowski był niegdyś centrum handlowym miasta - tu odbywały się słynne limanowskie jarmarki, w okresie międzywojennym wielkie manifestacje chłopskie, po II wojnie światowej pochody 1-majowe. Płytę Rynku zdobi kamienna wykładzina, pomnik - zwany buzodromem, fontanna, klomby kwiatowe i skwery oraz pnące się ku górze świerki alpejskie. Te już leciwe, zostały wymienione ze względu na bezpieczeństwo zamienione na młode okazy. Ponieważ w herbie miasta dominuje dąb, został on posadzony na samym środku Rynku, gdzie wcześniej podczas świąt miasta "Dni Limanowej", umieszczany był topór i róg myśliwski - dodatkowe elementy współczesnego herbu. Rynek otaczają kamienice, podcienia z wkomponowanymi sklepami i restauracjami.
Przebudowa rynku – 2019 r.
Nowoczesny salon miejski, wypełniony "miejskimi meblami" i ozdobiony małą architekturą. Taka unikalna przestrzeń ma powstać dzięki rewitalizacji rynku, który ma się stać prawdziwą wizytówką miasta i miejscem chętnie odwiedzanym przez mieszkańców. Rewitalizacja rynku nie ograniczy się jedynie do wymiany płyty głównej lecz jest efektem wielu lat intensywnych przygotowań. Aby uczynić rynek przyjaznym dla pieszych, miejscem spotkań mieszkańców, a także umożliwić realizację na nim różnorodnych imprez kulturalnych, miasto przebuduje układ drogowy, oświetlenie, fontannę, powiększy powierzchnię użytkową. Dzięki temu w centrum powstanie nowoczesna, bezpieczna, pełna zieleni przestrzeń. Atutem nowego rynku, obok walorów wizualnych, jest jego uniwersalność. W sercu miasta powstać ma miejska przestrzeń służąca mieszkańcom. W zależności od potrzeb, rynek może być zarówno miejscem spotkań, spacerów, czy pikników, jak i areną ciekawych przedsięwzięć kulturalnych. Najbardziej wymierną oceną inwestycji będzie na pewno zadowolenie samych mieszkańców miasta. Miejmy nadzieję, że od jesieni 2020 roku, z zaciekawieniem i podziwem oglądać będziemy nowe oblicze limanowskiego rynku.
Zapraszamy do fotograficznego spaceru po limanowskim rynku, dzięki któremu przypomnimy jak zmieniał się na przestrzeni lat. Zdjęcia pochodzą z archiwum Urzędu Miasta i albumu „Okruchy pamięci”.
Może Cię zaciekawić
Zderzenie samochodów - droga zablokowana
Do zdarzenia doszło kilkaset metrów nad Komendą Powiatową Policji w Limanowej w kierunku Starej Wsi Woli (okolice bazy Powiatowego Zarz...
Czytaj więcejAkcja policji w Limanowej – kontrola prędkości na drogach
Akcja miała na celu zwiększenie bezpieczeństwa na drogach, szczególnie w obszarach, gdzie łatwo o wypadki ze względu na zbyt szybką jazdę. Wś...
Czytaj więcej78-latek zmarł w szpitalu
Informację o śmiertelnym skutku dzisiejszego wypadku potwierdziła w rozmowie z nami st. asp. Jolanta Batko, oficer prasowy Komendy Powiatowej Polic...
Czytaj więcejGDDKiA planuje ogromną inwestycję na DK28 między Limanową a Kasiną Wielką
Zmiany w Kasinie Wielkiej, Dobrej i Tymbarku Zadaniem wykonawcy będzie przygotowanie całościowego projektu rozbudowy drogi między skrzyżowaniem ...
Czytaj więcejSport
Dwa brązowe medale Mistrzostw Polski
W biegu klasycznym po pięknej walce w bardzo ciężkich warunkach atmosferycznych brąz wywalczył Szymon Stypuła, a w biegu sztafetowym o brąz pos...
Czytaj więcejPuchar Polski przed Limanovią, mecz z trzecioligowcem
W limanowskim zespole z powodu kontuzji nie wystąpi Paweł Matras i Grzegorz Mus. Drużyna z Jaśkowic zajmuje 8 miejsce w III lidze. W minionej kole...
Czytaj więcejNad Gorcami góruje Turbacz
Pierwsza połowa nie zapowiadała wysokiej porażki gości. Wprawdzie Turbacz szybko objął prowadzenie, ale wkrótce Gorce skutecznie odpowiedziały...
Czytaj więcejKlasa A: Harnaś rozstrzelał Ostrą, duża przewaga tymbarczan
KLASA „A”, LIMANOWA: WIERCHY PASIERBIEC - DOBRZANKA DOBRA 5:1 (1:1) Kulig 44,54,87, Curzydło 48, D. Papież 61 – Majerczyk 29. ...
Czytaj więcejPozostałe
W ZSP Nr 1 odbył się Międzyszkolny Konkurs „LIMANOWA W OCZACH DZIECKA”
I miejsce – Alicja Tabor SP Nr 3 II miejsce – Karolina Twaróg ZSP Nr 1 II miejsce – Wojciech Małucha SP Nr 3 III miejsce ...
Czytaj więcejKolejne zdobycze medale dla limanowskich karateków
Do południa rozegrano Mistrzostwa Polski OYAMA PFK w konkurencjach form (Kata, Kata z Bronią i Kata Zespołowe) z udziałem 187 zawodniczek i za...
Czytaj więcejPodsumowanie Tygodnia Języków Obcych w Światowy Dzień Języka Angielskiego w SP nr 2
Tydzień Języków Obcych był okazją do udziału w wielu fantastycznych akcjach, takich jak rozdawanie motywacyjnych cytatów w języku angielskim i...
Czytaj więcejPodpisano umowę z Wykonawcą budowy zadaszenia boiska przy Szkole Podstawowej Nr 2
Budowę zadaszenia boiska wielofunkcyjnego przy Szkole Podstawowej nr 2 w Limanowej Wykonawca zrealizuje za kwotę 2 744 826,18 złotych, gdzie 1 86...
Czytaj więcej
Komentarze (0)