Nieautoryzowany seks i przemoc instytucjonalna w dawnej Limanowej
W Limanowej, będącą niewielką społecznością liczącą w XVII w. 250-300 osób, najwięcej spraw sądowych w latach 1627-1685 dotyczyło nieautoryzowanych prawnie stosunków seksualnych, których miało miejsce 34 (ujawnionych), podczas gdy za kradzież karano jedynie 26 razy we wspomnianym okresie. Więcej w tekście Muzeum Regionalnego Ziemi Limanowskiej.
Religia chrześcijańska przeniknęła do ustawodawstwa państwowego już w czasach późnego Cesarstwa rzymskiego, czego przejawem było m.in. szczególne stygmatyzowanie pozamałżeńskich stosunków seksualnych oraz wszelkich form cudzołóstwa. W warunkach prawnych średniowiecza i epoki nowożytnej, kwestie te były traktowane jako poważne przestępstwa wymagające interwencji władz świeckich, których zadaniem było osądzenie i odpowiednie ukaranie winnych. Regulacje w tej materii zostały zawarte w statutach prawa magdeburskiego, przyjętego również przez Limanową po lokacji miasteczka w 1565 r. – stąd w miejscowych księgach sądowych znajduje się pełno spraw o adulterio (cudzołóstwo) lub fornicatio (nierząd – w rozumieniu wszelkiego seksu pozamałżeńskiego).
Interesujące jest to, że w Limanowej, będącą niewielką społecznością liczącą w XVII w. 250-300 osób, najwięcej spraw sądowych w latach 1627-1685 dotyczyło właśnie nieautoryzowanych prawnie stosunków seksualnych, których miało miejsce 34 (ujawnionych), podczas gdy za kradzież karano jedynie 26 razy we wspomnianym okresie. Zapiski tego typu procesów posiadają zazwyczaj ujednoliconą formę, której przykładem może być protokół rozprawy, która odbyła się 27 II 1627 r. przed limanowskim sądem wójtowskim: „Coram eodem Iudicis, die eodem. A iż się z inkwizycji rugowej pokazało na Michała Stochlowego syna, fornicatio z niektórą białogłową swawolną w domu ojca jego Mathiasa Stochla będącą. Tedy na pokaranie tego ekscesu, aby się inszy nim karali, prawo dekret taki wydało, aby Michał Stochlowicz był karan winą pieniężną, to jest pańskiej winy florenów 2, urzędowi floren 1, in sub Iudicio solventis, a ta białogłowa aby była chłostą karana, quas in instanti duplici et ipse solvit”. Jak wynika z powyższego zapisu standardową karą dla mężczyzny była zapłata grzywny, natomiast kobieta była chłostana – chyba, że współsprawca przestępstwa zdecydował się na zapłatę grzywny również za nią – co w tym przypadku nie miało miejsca.
W popełnianiu adulterio w Limanowej celowała szczególnie niejaka Anna Warszawska, która była sądzono za cudzołóstwo trzykrotnie: w 1625 r. odbyła stosunek z Marcinem Stolarczykiem, w 1633 r. ponownie z tą samą personą, natomiast w 1636 r. z Augustinem Kruczkowicem. W dwóch pierwszych przypadkach sankcję była grzywna pieniężna, natomiast za trzecim razem cudzołożnica została dodatkowo ukarana chłostą oraz zapewnieniem, że jeżeli zostanie złapana po raz czwarty na adulterio, to ma być karana na gardle.
Zobacz również:Prawo magdeburskie cudzołóstwu poświęca obszerne fragmenty swoich statutów, ponieważ „Cudzołóstwo iże występ jest barzo szkodliwy, złączenie małżeńskie targający, nad które żadne inne złączenie Panu Bogu nie jest wdzięczniejsze”. Jeden z podrozdziałów nosi tytuł: „Mąż gdyby cudzołożnika zastał u swej żony, co ma czynić” i szczegółowo opisuje postępowanie w takiej sytuacji, z którego to opisu wynika m.in., że gdyby zdradzany nie był w stanie pochwycić gacha, może go zabić lub zranić i nie poniesie z tego tytułu żadnych konsekwencji. Jeszcze ciekawiej wyglądają regulacje odnośnie sytuacji kiedy mąż nie może ukarać żony za zdradę, mianowicie w punkcie piątym czytamy: „jeśli cudzołożnika mniemała bydź swym mężem, przez iakie okutanie persony” – zatem stosunek przez pomyłkę (stosunek przez okutanie?) nie niósł za sobą żadnych konsekwencji prawnych.
Post ten jest właściwie „trailerem” wykładu o przestępstwach seksualnych w Limanowej w XVII w., który miał mieć miejsce w trakcie Nocy Muzeów 15 maja, jednak wydarzenie to w związku z sytuacją wiadomą będzie miało miejsce prawdopodobnie we wrześniu i właśnie wtedy temat ulegnie rozbudowaniu m.in. o niezwykle ciekawą etymologię słowa fornicatio, oraz o kategorię przestępstwa bestialitas – seks międzygatunkowy, który na szczęście w dawnej Limanowej nie został wykryty przez czujne oczy śledczych.
(Źródło/fot.: MRZL)
Może Cię zaciekawić
Pożar budynku mieszkalnego
Informację o pożarze strażacy otrzymali w czwartek około godziny 20:30. Do pożaru doszło w budynku mieszkalnym przy ulicy Starowiejskiej w ...
Czytaj więcejPomoc dla rolników - rząd przyjął rozporządzenie, które określa cały plan pomocy
"Rada Ministrów zdecydowała o przyjęciu rozporządzenia, określającego cały plan pomocy dla polskich rolników, pomocy związanej ze skutkami wo...
Czytaj więcejNowy rektor UJ prof. Piotr Jedynak: chcemy być jak najlepszym uniwersytetem badawczym
Prof. dr hab. Piotr Jedynak w czwartek został wybrany rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego na kadencję 2024-2028. Wyboru dokonało Kolegium Elekto...
Czytaj więcejKarpol i Andrew z decyzją o wsparciu. Zainwestują ponad 43 mln zł
Krakowski Park Technologiczny (KPT), który wcześniej zarządzał specjalną strefą ekonomiczną, przejął obowiązki zarządzania Polską Strefą ...
Czytaj więcejSport
Mistrzostwa Polski: medale limanowskich karateków
W pierwszej fazie turnieju rozegrano Mistrzostwa Polski OYAMA PFK w konkurencjach form (Kata, Kata z Bronią i Kata Zespołowe) z udziałem 187 zawodn...
Czytaj więcejStara Wieś z mistrzostwem powiatu
Organizatorem zawodów był: ZPO- Międzyszkolny Ośrodek Sportowy Powiatu Limanowskiego oraz Powiatowy SZS Limanowa, SP 1 Mszana Dolna. Do zawod...
Czytaj więcejPoznaliśmy półfinalistów Pucharu Polski na szczeblu Małopolski
Ćwierćfinały, 24 kwietnia 2024 MKS Limanovia – Wiślanie Jaśkowice 1-3 (0-2) 0-1 Jakub Seweryn 12, 0-1 Doran Gądek 33, 1-2 Tomasz Kur...
Czytaj więcejPuchar Polski: Limanovia przegrała z trzecioligowcem. Piękna atmosfera wróciła na trybuny.
Dzisiaj Limanovia mogła liczyć na „dwunastego zawodnika” w postaci kibiców. Otóż na dzisiejszy mecz zmobilizowali się sympatycy limanowskieg...
Czytaj więcejPozostałe
O limanowskich bohaterach z Monte Cassino
Uroczyste otwarcie wystawy odbędzie się w najbliższy czwartek (25 kwietnia) o godzinie 17:00 w Miejskiej Galerii Sztuki. Wystawa została przygo...
Czytaj więcejWzruszający wykład o rodzinie Ulmów
Prelegentem był Krzysztof Biernat - historyk, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, nauczyciel i wolontariusz w Międzynarodowym Centrum Edukacji ...
Czytaj więcejHeroizm błogosławionej rodziny - wykład
Wydarzenie odbędzie się jutro (17 kwietnia) o godzinie 16:30 w budynku Gminnej Biblioteki Publicznej w Starej Wsi. Wykład Krzysztofa Biernat...
Czytaj więcejHistoryczny proces o polityczne zabójstwo 38-latka z Limanowszczyzny
Proces za zbrodnię sprzed lat Okoliczności śmierci pochodzącego z Limanowszczyzny Czesława Kukuczki po raz pierwszy zostały opisane w publikacj...
Czytaj więcej- Pożar budynku mieszkalnego
- Pomoc dla rolników - rząd przyjął rozporządzenie, które określa cały plan pomocy
- Nowy rektor UJ prof. Piotr Jedynak: chcemy być jak najlepszym uniwersytetem badawczym
- Karpol i Andrew z decyzją o wsparciu. Zainwestują ponad 43 mln zł
- Od 3 lat wciąż nie wiadomo, gdzie jest Wiesław Rataj
Komentarze (2)