Szczawa gminą?

Kamienica/Szczawa. Szczawa chce odłączenia od Kamienicy. Plany zdają się coraz bardziej realne.

W lipcu 2008 r. powołano Komitet na Rzecz Utworzenia Gminy. Uznał on, że korzystniejsze dla Szczawy będzie funkcjonowanie jako samodzielna gmina. Da to bardziej efektywne wykorzystanie środków, jakie wypracowują mieszkańcy gminy, stworzy możliwość samodzielnego decydowania o własnych sprawach, w tym kwestiach inwestycyjnych. Pierwszym krokiem, podjętym przez Komitet, była akcji zbierania głosów w sprawie poparcia idei utworzenia odrębnej gminy Szczawa. Po podsumowaniu 1 lutego 2009 r. okazało się, że mieszkańcy Szczawy oddali 942 głosy, za utworzeniem gminy Szczawa opowiedziało się 893 osób (95%), przeciw – 27 (2,86%), wstrzymało się – 18 (2,14%). W sumie wypowiedziało się 66,34% osób uprawnionych do głosowania. O wypowiedzenie swego zdania zostały poproszone także osoby spoza Szczawy, które tu mają domki letniskowe: ogółem oddano 134 głosy, za utworzeniem gminy Szczawa było 132 osób, przeciw – 2.

Na sesjach rady gminy dwukrotnie skutecznie odrzucono uchwałę pozwalającą na przeprowadzenie konsultacji społecznych. Za nią opowiadało się czterech radnych ze Szczawy, przeciw – pozostali.

1 września 2008 r. Stowarzyszenie na Rzecz Utworzenia Gminy w Szczawie poinformowało Wojewodę Małopolskiego o podjętej inicjatywie utworzenia odrębnej gminy Szczawa.

TIR-owcy na ratunek ofiarom wypadków Tygodniowa prognoza pogody - chłodniej, w górach śnieg

10 grudnia 2009 r. w pensjonacie Gorc w Szczawie odbyło się spotkanie konsultacyjne w sprawie utworzenia gminy Szczawa oraz kierunków rozwoju miejscowości. W spotkaniu z mieszkańcami wzięli udział m.in: przedstawiciel MSWiA Sekretarz Stanu Tomasz Siemoniak oraz Wojewoda Małopolski Stanisław Kracik.

Kamienica sobie poradzi - rozmowa z Władysławem Sadowskim, wójtem gminy Kamienica

- Jakie plusy odłączenia Szczawy od gminy Kamienica Pan dostrzega?

- Rozłączenie będzie niekorzystne i dla jednej i dla drugiej strony przede wszystkim ze względów ekonomicznych. Pewnie dla Szczawy plusem będzie to, że stanie się samodzielną gminą, będzie mogła sama decydować o wszystkich sprawach związanych z funkcjonowaniem samorządu.

- Jakie zatem minusy może Pan wskazać?

- Po rozdzieleniu gmin w Szczawie musi powstać nowy urząd gminy, który trzeba finansować. To są według mnie zbyteczne koszty rzędu 800 tys. do 1 mln. Po rozłamie będzie mniej środków i dla Szczawy i dla Kamienicy. Duże gminy mogą realizować duże inwestycje, mają większe szanse montażu finansowego przy kosztowanych inwestycjach. A przecież realizowanie takich będzie potrzebne choćby przy uzdrowisku. Zatem obawiam się, że po rozdziale tworzenie uzdrowiska jeszcze się oddali.

- Jak będzie funkcjonować Kamienica bez Szczawy?

- Kamienica na pewno straci na prestiżu. Szczawa ma wody mineralne, jest w rejestrze miejscowości potencjalnie uzdrowiskowych, bez niej ten prestiż będzie mniejszy. Obecnie mamy 7,5 tys. mieszkańców, jeżeli Szczawa odejdzie, będzie to 5,5 tys., więc będziemy jedną z mniejszych gmin w powiecie. Patrząc jednak na realia na pewno będziemy sobie radzić. Większe inwestycje już zrealizowaliśmy – mamy w 80 procentach wykonaną kanalizację, dobry stan dróg, chodniki, oświetlenie, budujemy ostatnią szkołę. Ja się rozłamu nie obawiam, bo Kamienica sobie poradzi.


Szczawa sobie poradzi - rozmowa z Mieczysławem Mikołajczykiem, prezesem Stowarzyszenia na Rzecz Utworzenia Gminy Szczawa

- Jakie minusy odłączenia Szczawy od gminy Kamienica Pan dostrzega?

- Osobiście w tym momencie nie widzę żadnych minusów, ponieważ z wyliczeń budżetowych wynika jasno, że już na starcie będziemy gminą o przychodach podobnych jak obecnie Kamienica. Dlatego dla nas nie ma minusów.

- Jakie zatem plusy może Pan wskazać?

- Szczawa uzyska samodzielność, będzie mogła na własnym terenie i w kręgu własnej społeczności decydować o swojej przyszłości, o swoim rozwoju. Szczawa uzyska możliwości powiększenia swojego dochodu, bo ma szanse rozwojowe zupełnie inne niż pozostała część gminy Kamienica. Zresztą historycznie tutejsze ziemie były atrakcyjne dla turystów. Tutaj przyjmowanie letników ma ponad stuletnią tradycję. Pozostała część gminy zawsze była częścią typowo rolniczą, żyjącą swoim życiem, nie rozumiejącą naszych problemów, naszych potrzeb. Stąd zgrzyty, które miały miejsce od najdawniejszych czasów.

- Jak będzie funkcjonować Szczawa bez Kamienicy?

- Myślę, że właściwie Szczawa już żyje swoim życiem. Zawsze na swój sposób żyła swoim życiem. Dlatego dla nas, jeżeli nastąpi rozłączenie gmin, nie będzie to jakimś doniosłym wydarzeniem. Gmina Szczawa na pewno sobie poradzi.

Sonda: Czy odłączenie Szczawy od Kamienicy to dobry pomysł?

Stanisław Gorczowski – wójt Kamienicy w latach 1993-1998
Osobiście ubolewam nad rozłączeniem, ponieważ zawsze byłem zainteresowany rozwojem całej gminy i trudno mi sobie wyobrazić funkcjonowanie tych miejscowości oddzielnie. Uważam, że generalnie społeczność obydwu miejscowości raczej na tym nie zyska. W ogóle sądzę, że taka sytuacja jest porażką władz lokalnych i nigdy nie powinno do niej dojść. Generalnie gminy i miasta łączą się w związki, żeby zyskiwać fundusze, by mieć większe argumenty do rozmów. Rozwój miejscowości trzeba bowiem rozumieć w szerszej skali. Z drugiej strony rozumiem determinację mieszkańców Szczawy, ponieważ jakieś złe fatum wisi nad tą miejscowością. Ma ona ogromny potencjał, a w sumie w ostatnich latach miejscowość zamarła w swoim rozwoju.

Genowefa - mieszkanka Kamienicy, sprzedawczyni w Zbludzy
Mi się wydaje, że to za mała miejscowość, żeby się odłączać. Moim zdaniem to nie jest najlepszy pomysł. Żadna krzywda się im teraz nie dzieje, przecież mało pieniędzy nie dostają.

Jan Sułkowski, mieszkaniec Zbludzy
Sam pomysł myślę, że jest chybiony, bo taka mała miejscowość jak Szczawa nie jest w stanie utrzymać się finansowo. Pieniążki będą tylko i wyłącznie od podatników. Jeżeli Szczawa sama sobie poradzi to dlaczego nie, ale na dzisiaj jest za słaba gospodarczo – nie ma tam przemysłu czy innych inwestycji. Konflikt między Kamienicą a Szczawą był zawsze, jak to wszędzie między miejscowością, która jest siedzibą gminy a inną mniejszą.

Grzegorz Barnaś, mieszkaniec Kamienicy
Może to i dobre dla Szczawy. Ale z drugiej strony z tego co słyszałem, oni mówią, że mają za małe dotacje od naszej gminy Kamienicy, a podobno nie jest tak źle, robią im choćby chodniki. Ciężko powiedzieć, czy to rozdzielenie byłoby też dobre dla nas, czy my na tym skorzystamy. Najlepiej by było, żeby gminy dogadały się między sobą. Dawniej nie słyszałem o żadnych konfliktach między Kamienicą a Szczawą. Między mieszkańcami takich konfliktów na pewno nie ma. Dużo ludzi stąd jest tam i i stamtąd tu.

Rafał Bugajski, ratownik medyczny w Kamienicy
Jestem mieszkańcem Słopnic i mogę powiedzieć na swoim przykładzie, że gdy kilka lat temu Słopnice odłączyły się od Tymbarku, dużo się polepszyło. Na pewno jest lepsze finansowanie jeśli chodzi choćby o inwestycje czy utrzymanie dróg, lepsze jest też działanie samorządu. Wyszło na plus. Dlatego mogę powiedzieć, że na pewno dla Szczawy byłoby to lepsze.

Piotr Rusnak, mieszkaniec Szczawy
Jestem za. Wydaje mi się, że będzie lepiej. Trudno mi powiedzieć, co teraz jest źle. Na pewno będzie lepiej z inwestycjami, czy choćby ze sprawą uzdrowiska.

Aleksandra Kowalik ,od 7 lat mieszkanka Szczawy
Większość mieszkańców jest za oddzieleniem. Tylko tacy zatwardziali górale, którzy nie lubią zmian, mogą być przeciw. Kamienica bardzo mało dla Szczawy robi. Przykładowo chodniki dopiero w tym roku są odśnieżane. Pieniądze z tych domków letniskowych przynajmniej zostaną tu.

Jacek Węglarz, mieszkaniec Szczawy
Kamienica jako gmina nie realizuje swoich zadań w stosunku do miejscowości Szczawa. Głównie chodzi o budżet. Zostaliśmy odtrąceni. Nie mamy żadnych korzyści z tego, że jesteśmy w gminie Kamienica. Z tego co wiem, i z tego co wynika z wyliczeń, będzie lepiej, bo przynajmniej będziemy mieć rok w rok jakieś pieniążki, które pójdą tylko i wyłącznie na Szczawę. Teraz czekamy na jałmużnę. W tym roku to już naprawdę przesadzili, bo dostaliśmy tylko 50 tys. na całą miejscowość, oprócz tych pieniążków od marszałka na pijalnię. Kamienicy zależy na tym, żeby cała gmina była uzdrowiskiem, a przecież oni w Kamienicy nie mają do tego żadnych walorów. My mamy i wody mineralne, i mikroklimat. Osobno na pewno damy sobie radę.

Marian Dąbek, mieszkaniec Szczawy
To byłby dobry pomysł, bo jednak mija jedno pokolenie i nic się na Szczawie nie dzieje. Szczawa jest zepchnięta na bok. Bardzo mało pieniędzy trafia tu z gminy. Ani z rzeką nie zrobili, ani turystów nie ma. Chodniki za pieniądze unijne to wszędzie robią. W środku Szczawy brakuje trzech lamp, centrum jest nieoświetlone, na to nie ma pieniędzy. Jakby Szczawa była sama to może prędzej te pieniądze by były. Może też stałaby się uzdrowiskiem.

Genowefa Dudzik, mieszkanka Szczawy
Myślę, że to najwyższy czas na oddzielenie się. Stosunki między Szczawą a Kamienicą są niedobre. W Urzędzie Gminy w Kamienicy nie pracuje nikt ze Szczawy. Tam jak się idzie, to zawsze jest się zbywanym. W Szczawie nic nie wolno, w Kamienicy wszystko. Od nas jak ktoś chce pole gruntowe zmienić na działki, to słyszy: chcecie uzdrowisko to macie wszystko zatrzymane. Między Kamienicą a Szczawą jest ogromna różnica pod każdym względem. Tam mają drogi asfaltowe na każdym osiedlu, a u nas jest na osiedlu po 12 budynków i drogi nie ma. Szczawa ciągle jest zbywana. Na pewno nie jest dobre, że my od Kamienicy odchodzimy, bo łatwiej jest w większej gminie. Ale skoro my nic od nich nie możemy dostać, to trzeba coś z tym zrobić.

 Zapraszamy do głosowania w naszej sondzie.

Ogólne informacje o Szczawie:

Szczawa to wieś w powiecie limanowskim, należąca do gminy Kamienica. Nazwę miejscowość zawdzięcza występującym tu wodom mineralnym: szczawom alkaliczno-słonym, żelazistym i alkaliczno-siarkowym. O źródłach mineralnych z tych okolic wspominał już Jan Długosz w XV w.

Szczawę założył sołtys kamienicki Stanisław z Rozprzy. Wieś należała do klarysek ze Starego Sącza aż do końca wieku XVIII w., gdy wraz z dobrami zakonu została przejęta przez rząd austriacki. Potem wieś sprzedano Józefowi Kirchnerowi, a po nim w spadku przejął ją wraz z dobrami kamienickimi Maksymilian Marszałkowicz. W czasie II wojny światowej mieściła się tu główna kwatera dowództwa I Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej, a okoliczne lasy były bazą partyzantów.

Co roku 15 sierpnia obok starego drewnianego kościółka w Szczawie odbywają się tzw. msze partyzanckie z udziałem kombatantów.

Szczawa jest chętnie odwiedzana przez turystów ze względu na źródła, korzystny mikroklimat, walory przyrodnicze. W okresie zimowym atrakcją jest wyciąg narciarski.

Szczawa w liczbach:
Powierzchnia – 26 km kw., czyli 25% powierzchni gminy Kamienica
Liczba mieszkańców – 2 tys., prawie 27% mieszkańców gminy Kamienica
Gęstość zaludnienia – 77 osób na km kw.
Liczba podmiotów gospodarczych z siedzibą w Szczawie – 94, na 309 zarejestrowanych w gminie Kamienica
Inicjatorzy utworzenia gminy przewidują, że budżet gminy Szczawa zamykałby się w granicach 5 mln środków własnych, z czego 700-800 tys. z przeznaczeniem na inwestycje.

Szczawa gminą
Od 1866 r. Szczawa posiadała status gminy wiejskiej. Status odrębnej gminy miejscowość utraciła z chwilą wejścia w życie ustawy unifikacyjnej z dnia 23 marca 1933 r. wprowadzającej tzw. gminy zbiorowe. Miejscowość została wówczas włączona w skład gminy Kamienica.

Co teraz?
Inicjatorzy utworzenia gminy czekają teraz na decyzję urzędników ministerialnych. Ministerstwo rozpatruje wniosek w ciągu roku od dnia złożenia wniosku, nie później niż do 31 lipca roku poprzedzającego rok budżetowy, w którym ma nastąpić zmiana. Tworzenie nowej gminy następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, które wchodzi w życie zawsze od 1 stycznia.

Z uwagi na to, że jest to inicjatywa obywatelska, zmierzająca do podjęcia decyzji przez Radę Ministrów z urzędu, nie dotyczą jej terminy określone w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy o samorządzie gminnym. Najbliższy możliwy termin powstania gminy Szczawa to 1 stycznia 2011 r.