"Rynek sercem miasta"
Limanowa. Rynek – to serce miasta. Na przestrzeni lat był miejscem jarmarków, spotkań i wypoczynku, imprez patriotycznych i religijnych, miejscem tętniącym życiem i radością jego mieszkańców. Przez wieki zmieniał się jego wygląd i pełnione funkcje. Ostatni remont rynku przeprowadzono w 1970 r. Obecnie doczekał się kolejnego. Jak było przed wiekami?
Historia rynku
Rynek limanowski wytyczony został przy okazji lokacji miasta w/g prawa magdeburskiego w 1564 r. Ma kształt prostokąta o powierzchni 1,2 ha. Z jego naroży zgodnie z prawem magdeburskim, wychodzą cztery ulice: Jana Pawła II - dawniej Krakowska, Józefa Marka - dawniej Starowiejska, Kościuszki - dawniej Sądecka i Matki Boskiej Bolesnej - dawniej Mordarska. Pierwotna zabudowa Rynku spłonęła w czasie wielkiego pożaru miasta w 1764 r. Z zabudowy z czasów galicyjskich zachowało się kilka obiektów. W pierzei pn-zach. dominującym akcentem architektonicznym jest Bazylika Matki Boskiej Bolesnej. Jest to już trzeci kościół w tym samym miejscu. Pierwszy spłonął w 1764 r., drugi drewniany został rozebrany w 1912 r. Projektantem monumentalnej budowli wzniesionej w latach 1921-1918 jest znany architekt Zdzisław Mączyński. Kościół wzniesiony jest z cegły, zaś monumentalność nadaje mu zewnętrzna wykładzina kamienna.
Zabudowa pierzei pn-zach. z okresu międzywojennego, z przebudowaniami powojennymi. Zwrócić należy uwagę na budynek sąsiadujący z kościołem, mieszczący sklep z pamiątkami Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej, architektonicznie nawiązujący do budynku byłej szkoły miejskiej, która niegdyś stała w tym właśnie miejscu. Pierzeja pn-wsch. to budynki administracyjno-handlowe z górnymi kondycjami mieszkalnymi. Arkady nawiązują do XVIII/XIX-wiecznych domów kupieckich z podcieniami, które spłonęły w czasie II wojny światowej. Budynek narożny, przy wylocie połączenia z Małym Rynkiem z XIX w., przebudowany w okresie po II wojnie światowej. W miejscu dawnego "Magistratu" (był to budynek drewniany, parterowy), współczesny budynek Banku Spółdzielczego, architektonicznie nawiązujący do stylu podhalańskiego. Pierzeja pd-wsch. w części zachowuje architekturę XVIII/XIX wieczną. W budynku narożnym, przy wylocie ul. Kościuszki, kamienica, w której niegdyś mieściła się pierwsza siedziba władz powiatowych /1856 r./ tzw. "Bezirku".
W pierzei pd-zach. przy wylocie ul. Kościuszki, budynek mieszczący restauracją byłą restaurację "Czardasz", obecnie „U Kiera” - to dawny zajazd mieszczący w XIX w. przed wybudowaniem linii kolejowej, stację dyliżansów kursujących na trasie Bochnia - Żegocina - Limanowa. Była to niegdyś stacja popasowa na trasie do karpackich uzdrowisk zwłaszcza do Szczawnicy. Na limanowskim rynku kwitł handel w sklepach Drengera, Blecha i Weinfelda, tu kusiła zapachem świeżego chleba piekarnia Katarzyny i Leopolda Szymanków, tu chodziło się na lody i ciastka do cukierni Lewiego lub do podobnego lokalu prowadzonego przez Jana Kielskiego, a potem Kazimierza Sierosławskiego. Wielką popularnością cieszyła się także restauracja Marcelego Bursztyna. W czasie I wojny światowej, w czasie Bitwy pod Limanową w 1914 r. mieszkał tu znany pisarz węgierski - Molnar, który pełnił wówczas funkcję korespondenta wojennego. Obok plac przygotowany pod budowę pasażu handlowego, łączącego Rynek z ul. Krótką. Piętrowa kamienica mieszcząca byłe Biuro Turystyczne "Śnieżnica", restaurację "Świerkowa" i sklepy, to XIX wieczna posiadłość kupca i wielokrotnego burmistrza miasta – Biedy. Budynek z zewnątrz ma zachowaną dawną architekturę. Przebudowa rynku – 1970 r.
Płyta Rynku w obecnym wyglądzie pochodzi z lat 1970-72, kiedy to centrum miasta zostało gruntownie przebudowane. Kamienna wykładzina, "rzeźba" plenerowa z fontanną, klomby i wysmukłe świerki nawiązują do lokalnych tradycji. Dąb posadzony został w miejscu potężnego kasztana, który usunięty został ze względów bezpieczeństwa. Ocieniał on studnię miejską (zachowana i czynna do dnia dzisiejszego) oraz figurę św. Floriana, która odrestaurowana przeniesiona została na plac przykościelny. Rynek limanowski był niegdyś centrum handlowym miasta - tu odbywały się słynne limanowskie jarmarki, w okresie międzywojennym wielkie manifestacje chłopskie, po II wojnie światowej pochody 1-majowe. Płytę Rynku zdobi kamienna wykładzina, pomnik - zwany buzodromem, fontanna, klomby kwiatowe i skwery oraz pnące się ku górze świerki alpejskie. Te już leciwe, zostały wymienione ze względu na bezpieczeństwo zamienione na młode okazy. Ponieważ w herbie miasta dominuje dąb, został on posadzony na samym środku Rynku, gdzie wcześniej podczas świąt miasta "Dni Limanowej", umieszczany był topór i róg myśliwski - dodatkowe elementy współczesnego herbu. Rynek otaczają kamienice, podcienia z wkomponowanymi sklepami i restauracjami. Przebudowa rynku – 2019 r.
– Nowoczesny salon miejski, wypełniony "miejskimi meblami" i ozdobiony małą architekturą. Taka unikalna przestrzeń ma powstać dzięki rewitalizacji rynku, który ma się stać prawdziwą wizytówką miasta i miejscem chętnie odwiedzanym przez mieszkańców. Rewitalizacja rynku nie ograniczy się jedynie do wymiany płyty głównej lecz jest efektem wielu lat intensywnych przygotowań. Aby uczynić rynek przyjaznym dla pieszych, miejscem spotkań mieszkańców, a także umożliwić realizację na nim różnorodnych imprez kulturalnych, miasto przebuduje układ drogowy, oświetlenie, fontannę, powiększy powierzchnię użytkową. Dzięki temu w centrum powstanie nowoczesna, bezpieczna, pełna zieleni przestrzeń. Atutem nowego rynku, obok walorów wizualnych, jest jego uniwersalność. W sercu miasta powstać ma miejska przestrzeń służąca mieszkańcom. W zależności od potrzeb, rynek może być zarówno miejscem spotkań, spacerów, czy pikników, jak i areną ciekawych przedsięwzięć kulturalnych. Najbardziej wymierną oceną inwestycji będzie na pewno zadowolenie samych mieszkańców miasta. Miejmy nadzieję, że od jesieni 2020 roku, z zaciekawieniem i podziwem oglądać będziemy nowe oblicze limanowskiego rynku – informuje Urząd Miasta Limanowa.
Poniżej fotograficzny spacer po limanowskim rynku. Zdjęcia, ułożone chronologicznie, pochodzą z archiwum Urzędu Miasta i albumu „Okruchy pamięci”.
Może Cię zaciekawić
Protest rolników - będą duże utrudnienia ruchu w Krakowie
Utrudnienia rozpoczną się od wczesnych godzin porannych i będą dotyczyć różnych części Krakowa, głównie na trasach, którymi mają porusza...
Czytaj więcejII Targi Zdrowej Żywności w Limanowej: działo się
Jak podkreślają uczestnicy - możliwość degustacji produktów przed zakupem bardzo im odpowiadała. - Kupowanie przepięknie zapakowanych pro...
Czytaj więcejW okolicach Mirosławca doszło do awaryjnego lądowania drona MQ-9 Reaper
Dowództwo poinformowało także, że miejsce lądowania zostało zabezpieczone przez służby, dochodzenie prowadzi Żandarmeria Wojskowa. W poniedz...
Czytaj więcejKiermasz Wielkanocny i szczytny cel
Kiermasz zorganizowali nauczyciele i rodzice dzieci z miejscowej Szkoły Podstawowej im św. Floriana. Mieszkańcy i goście mieli okazję do zao...
Czytaj więcejSport
Siatkarze z Laskowej zakończyli sezon
W ostatnim meczu sezonu zespół z Laskowej przegrał u siebie z zespołem MKS Ryglice 0:3. GSKS Laskowa, podsumowanie sezonu: - Cel, który...
Czytaj więcejMKS Elektret: zwycięstwo w ostatnim meczu
Goście w pierwszej kwarcie wypracowali 10 punktową przewagę. W kolejnych kwartach pojedynek się wyrównał, a limanowianie nie dali sobie wydrzeć...
Czytaj więcejIV liga po pierwszej kolejce rudy wiosennej. Trudny początek Limanovii, za tydzień mecz z wiceliderem.
W barwach krakowskiego zespołu przez 75 minut wystąpił Mariusz Kutwa. Wychowanek MUKS Halny Kamienica dzień wcześniej zagrał końcówkę meczu p...
Czytaj więcejZwycięski gol Krzysztofa Toporkiewicza
Jagiellonia II Białystok wygrała u siebie ze Świtem Nowy Dwór Mazowiecki. W 71 minucie jedynego gola tego spotkania zdobył Krzysztof Toporkiewicz...
Czytaj więcejPozostałe
Ostrzeżenia meteorologiczne dla Małopolski: oblodzenie i przymrozki
Oblodzenie Poziom zagrożenia: 1Prawdopodobieństwo: 70%Okres ważności: od 18 marca 2024, 19:00 do 19 marca 2024, 09:00 Prognozowane są loka...
Czytaj więcejKierowca usłyszał zarzuty i przyznał się. Prokuratura wnioskuje o areszt
Dzisiaj (18 marca) około południa w Prokuraturze Rejonowej w Limanowej przeprowadzono czynności z udziałem kierowcy BMW, podejrzanego o spowodowan...
Czytaj więcejPowstanie nowe biuro poselsko-senatorskie. Poprzednie zamknięto
Dotychczasowe biuro poselsko-senatorskie, mieszczące się w Rynku w Limanowej, zostało zamknięte w związku “ze zmianą parlamentarnej reprezenta...
Czytaj więcejŚwiąteczna atmosfera zagości na rynku
Już po raz czwarty limanowski rynek zamieni się w miejsce pełne przedświątecznej atmosfery dzięki IV Powiatowemu Kiermaszowi Wielkanocnemu....
Czytaj więcej
Komentarze (6)
Proszę poprawić datę