Moc bukietów na Święto Matki Boskiej Zielnej
W polskiej tradycji związanej z chrześcijańską obrzędowością i kultem świąt, uroczystość Matki Boskiej Zielnej jest drugim świętem (obok Bożego Ciała) kiedy święci się polne kwiaty i zioła.
Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, inaczej Matki Boskiej Zielnej, to najstarsze święto maryjne. W Kościele Prawosławnym obchodzi się je już od V wieku, w Kościele Rzymskokatolickim natomiast od VII wieku. W 1950 roku Papież Pius XII ustanowił dogmat, stwierdzający, iż: 'Matka Jezusa została z ciałem i duszą wzięta do wiecznej chwały' oraz oznajmił, że dzień ten 'jest dniem triumfu Niepokalanej i ukoronowaniem wszystkich Jej godności'.
Święto Matki Boskiej Zielnej bardzo wyraźnie zaznaczało się w kalendarzu rolniczym. Do dziś w małych miejscowościach Polski południowo-wschodniej ogromną wagę przywiązuje się do tradycyjnie wyplatanych wianków dożynkowych.
W czasie nabożeństwa kapłan święci przynoszone przez gospodynie do kościoła zioła i kwiaty, wypowiadając słowa: Panie, nasz Boże, Ty sprawiasz, że na ziemi rosną trawy, zioła i zboża na pożywienie i lekarstwo dla ludzi i zwierząt. Od Ciebie pochodzi obfitość wody i promieni słońca, aby wszystko, co się zieleni i rozkwita, owocowało, gdy nadejdzie czas zbiorów. Prosimy Cię, pobłogosław przyniesione do Ciebie pierwociny zieleni tego roku, młode pędy zbóż, trawy, zioła i kwiaty. Zachowaj je od suszy, gradu, powodzi i wszelkiej szkody, aby wzrastały, radowały oczy, przynosiły jak najobfitszy plon i mogły służyć zdrowiu ludzi i zwierząt. A gdy będziemy schodzić z tego świata, niech nas, niosących pełne naręcza dobrych czynów, przedstawi Tobie Najświętsza Dziewica Wniebowzięta, najdoskonalszy owoc tej ziemi, abyśmy zasłużyli na przyjęcie do Twojego domu. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Znany XIX-wieczny polski etnograf, folklorysta i badacz dawnych obyczajów, Oskar Kolberg, tak pisze o tym święcie: „Wniebowzięcie NMP ze wszystkich świąt ku czci Bogarodzicy to uroczystość najdawniejsza, bo sięgająca pierwszych wieków chrześcijaństwa i zawsze solennie obchodzona. Z obchodem tym kościelnym, który rozmaite dawniej nosił nazwy jak: Śmierci, Odpocznienia, Zaśnienia i wreszcie Wniebowzięcia, łączy się w kraju naszym starodawny zwyczaj święcenia ziół polnych, które dziewczęta wiejskie, nazbierawszy dnia poprzedniego, przynoszą do świątyń, aby je kapłan przed wielkim ołtarzem poświęcił”.
Matki Boskiej Zielnej obchodzono także niegdyś jako dzień Matki Boskiej Dożynkowej – sierpień to czas żniw i dożynek - gospodarze i rolnicy zbierają owoce pracy na roli. Obrzędowość polskiego folkloru podkreśla istotę poświęcenia płodów rolnych, aby uświęcone dobra ziemi służyły człowiekowi i zwierzętom. Błogosławieństwo Boże ma chronić ludzi i ich dobytki przed chorobami i nieszczęściami.
Do poświęcenia przygotowywano zioła i kwiaty takie jak: dziurawiec (uniwersalny lek), wrotycz, rumianek, maki, koniczynę, barwinek, bławatki itd. Do wianków i bukietów dawano także kwiat dziewanny, który, jak pisze Hanna Szymanderska w książce pt. „Polskie tradycje świąteczne”, był symbolem a zarazem kwiatem poświęconym starosłowiańskiej bogini dziewic, Dziewannie, będącej uosobieniem władzy ducha nad ciałem”. Sacrum dominowało nad profanum.
Po nabożeństwie kościelnym odbywały się huczne dożynki, które dla wszystkich mieszkańców wsi organizowali najczęściej najmajętniejsi gospodarze bądź dziedzic lub sołtys. Na stołach królowały bukiety kwiatów, zbóż, ziół oraz wianki. Staropolskim obyczajem ucztowano i tańczono… W tym dniu bardzo często odbywano pielgrzymki do świętych miejsc katolickiego kultu: do Kalwarii Zebrzydowskiej i na Jasną Górę.
Zakończyć wypadałoby wierszem Kazimiery Iłłakowiczówny pt. „Msza maryjna na Matkę Boską Zielną”.
Po co te wiązanki i wianki
z mięty, wrotyczu, rumianku?
Niesiemy je na znak hołdu
Maryi Pannie przed ołtarz.
Hyzop, lawenda, jałowiec?
Wszak to potrzebne w chorobie?
Mamy je. Chcemy dziewanną
ucieszyć Maryję Pannę.
Niechaj to księża poświęcą
dzisiaj, w ten dzień Wniebowzięcia.
A tę pszenicę i jęczmień
czy także mamy poświęcić?
Proso też i mak, i żyto
na coraz większą obfitość.
Na cóż bób i rzodkiew zda się
w niebie, na rajskim popasie?
Maryi z żyta korona,
a nam - chleb zeń upieczony.
Niechaj je księża święcą
dzisiaj, w ten dzień Wniebowzięcia.
Może Cię zaciekawić
Będą utrudnienia w ruchu - sprawdź szczegóły
Prace będą prowadzone na odcinku 3,7 km drogi powiatowej nr 1555K od skrzyżowania z drogą gminną w Kamionce Małej - Rozdziele do mostu w centrum...
Czytaj więcejOdeszli w ostatnich dniach…
6 maja 2024 r. śp. Michał Kościelniak, 40 lat (Raba Niżna) Msza święta żałobna zostanie odprawiona w kościele parafialnym pw. św. Józefa ...
Czytaj więcejExposé starosty na inauguracyjnej sesji
Jest to dla mnie wielki zaszczyt, że po raz drugi powierzono mi funkcję Starosty Limanowskiego. Zdaję sobie sprawę z tego, że oznacza to przede w...
Czytaj więcejZwłoki prawdopodobnie dwóch dziewczynek znalezione w pogorzelisku
Dzisiaj rano na teren prywatnej posesji w Woli Szczucińskiej weszli policjanci, gdzie ujawnili za budynkiem w pogorzelisku szczątki ludzie - najpraw...
Czytaj więcejSport
Piłkarski weekend: od IV ligi do klasy B
IV LIGA MAŁOPOLSKA: Pauza: Lubań Maniowy. Orzeł Ryczów - Beskid Andrychów 11 maja, 15:00 LKS Jawiszowice - Wolania Wola Rzędzińs...
Czytaj więcejW Zalesiu mogą być dumni z zakończonego sezonu
W Igrzyskach Młodzieży Szkolnej ranking drużynowy/szkolny za sezon 2023/2024 wygrała szkoła Zespół Szkół Mistrzostwa Sportowego w Zakopanem. ...
Czytaj więcejDziewczyny ze Szczyrzyca sięgnęły po mistrzostwo powiatu
Zawody odbyły się na boisku sportowym MKS Limanovia. Organizatorem zawodów był: ZPO-Międzyszkolny Ośrodek Sportowy Powiatu Limanowskiego oraz Po...
Czytaj więcejZawodnicy AP Mam Talent sprawdzani przez Sandecję
- Podopieczni APMT Limanowa wzięli udział w zgrupowaniach projektu Akademii Sandecja, dzięki któremu zawodnicy z małych klubów mogą sprawdzić ...
Czytaj więcejPozostałe
Rekonstrukcja rządu: nowi ministrowie
Premier ogłosił w KPRM, zmiany jakie zostaną przeprowadzone w rządzie. Z Rady Ministrów odchodzą szefowie MSWiA Marcin Kierwiński oraz MAP Bory...
Czytaj więcejJubileusz małopolskiej brygady WOT i przysięga na limanowskim rynku
Spotkanie organizacyjne w sprawie uroczystości odbyło się wczoraj (9 maja) w Urzędzie Miasta Limanowa, pod przewodnictwem burmistrz Jolanty Juszki...
Czytaj więcejInauguracyjna sesja Rady Gminy
Podczas uroczystych obrad, które otworzył najstarszy z radnych - Henryk Ślazyk, radni oraz wójt gminy złożyli uroczyste ślubowanie. Sesja rozp...
Czytaj więcejPark narodowy sprzedaje samochód
Na sprzedaż przeznaczono samochód osobowy marki Suzuki Jimny z roku 2009 (KLI CA62). Pojazd wyposażony jest w benzynowy silnik o pojemności 1328 c...
Czytaj więcej
Komentarze (1)