Kiedy wykonać badanie krwi i jak się do niego przygotować?

(Artykuł sponsorowany) Regularne wykonywanie badań krwi jest niezwykle istotne dla zachowania zdrowia. Szczególnie cenny obraz stanu organizmu przedstawia morfologia, co pewien czas warto jednak wykonać również inne testy, jak lipidogram czy próby wątrobowe. Dowiedz się, kiedy warto wykonać najważniejsze badania krwi i jak się do nich przygotować.

Morfologia – kiedy wykonać i jak się przygotować?

Morfologia to podstawowe badanie krwi, które warto wykonywać raz w roku. Dodatkowo istnieją też pewne wskazania, które powinny zachęcić cię do przeprowadzania jej częściej. Należą do nich: nagłe chudnięcie (bez wyraźnej przyczyny), przewlekłe zmęczenie i podwyższona temperatura czy nadpotliwość w czasie odpoczynku nocnego (tzw. nocne poty). Morfologia jest prostym i rutynowym badaniem, jednak nie oznacza to, że nie wymaga ona żadnych przygotowań. Bardzo ważna jest między innymi godzina jej przeprowadzenia. Właściwie nigdzie nie przeprowadzimy jej po godzinie 10:00, a niektóre placówki ostatnie próbki pobierają między 9:00 a 9:30. Na badanie najlepiej stawić się na czczo (nie powinno się jeść na 8-12 godzin przed morfologią), po wypiciu ok. 2 szklanek wody. Ważne jest również, aby na ok. 2-3 dni (a przynajmniej na 24h) zrezygnować z picia alkoholu oraz w miarę możliwości ograniczyć palenie tytoniu. Na wynik może mieć również wpływ aktywność fizyczna, dlatego zaleca się zrezygnowanie z treningów na dobę przed badaniem. Do punktu pobierania krwi powinno się przyjść na ok. 15 minut przed czasem.

Lipidogram – wskazania i przygotowanie

Lipidogram to nic innego, jak badanie gospodarki lipidowej organizmu. Dzięki niemu możemy dowiedzieć się m.in. jakie mamy stężenie cholesterolu we krwi, w tym: cholesterolu całkowitego, LDL (ang. low-density lipoprotein, czyli frakcja lipoprotein niskiej gęstości, nazywana złym cholesterolem) i HDL (ang. high-density lipoprotein, czyli frakcja lipoprotein wysokiej gęstości, tzw. dobry cholesterol). Badanie ujawnia też poziom trójglicerydów. Lipidogram jest szczególnie istotny w profilaktyce i diagnozowaniu chorób układu sercowo-naczyniowego, takich jak miażdżyca czy choroba wieńcowa. Może chronić również przed zawałem serca czy udarem niedokrwiennym mózgu. Zaleca się, aby lipidogram wykonywać co roku, ewentualnie co 2 lata. Jego częstsze przeprowadzanie może być wskazane u osób:

• cierpiących na nadwagę i otyłość;
• uzależnionych od nikotyny;
• mało aktywnych fizycznie;
• u których stwierdzono przewlekłe schorzenia, np. cukrzycę;
• w których rodzinie występowały choroby układu sercowo-naczyniowego;
• po 35. roku życia (mężczyźni) lub 45. roku życia (kobiety).

Lipidogram wykonuje się rano, zazwyczaj pomiędzy godziną 7:00 a 10:00. Przed badaniem zaleca się odstawienie alkoholu na około 3 dni oraz w miarę możliwości zrezygnowanie w tym czasie z palenia wyrobów tytoniowych. Na 12-14 godzin przed badaniem nie powinno się spożywać żadnych pokarmów. Przez ok. 3 tygodnie poprzedzające badanie trzeba zachować stałą dietę, bez przejadania się czy, przeciwnie, jedzenia zbyt małych ilości pokarmów. Na dzień przed zaleca się zaniechanie treningów oraz unikanie stresów.

Wernisaż wystawy o bohaterach w 80. rocznicę bitwy Jak wybrać podwójne łóżko dla dzieci? Sprawdź, kiedy warto się na nie zdecydować

Próby wątrobowe – po co się je wykonuje i jak przygotować się do badania?

Próby wątrobowe, czyli badanie opisujące parametry wątroby, takie jak jej enzymy oraz bilirubina, pozwalają wykryć uszkodzenia i choroby tego narządu. Dają również pewien obraz stanu woreczka żółciowego. Zestaw prób wątrobowych bada poziom 5 najważniejszych substancji:

• Aminotransferazy alaninowej (ALT),
• Aminotransferazy asparaginianowej (AST),
• Fosfatazy alkalicznej (ALP),
• Gamma-glutamylotranspeptydazy (GGTP),
• Bilirubiny całkowitej.

Często zaleca się, aby badanie to przeprowadzać przynajmniej raz do roku. Częściej powinni przeprowadzać je osoby stale przyjmujące niektóre leki, a także pacjenci często zażywający środki przeciwbólowe oraz pijący alkohol w dużych ilościach. Do szybkiego sprawdzenia stanu wątroby powinny również skłonić takie objawy, jak m.in.: przewlekłe zmęczenie, nagła utrata masy ciała, dolegliwości ze strony układu pokarmowego (biegunka, nudności, wymioty), ból brzucha, zmiana odcienia skóry i oczu na żółtawy, częste występowanie siniaków oraz ciemna barwa moczu. Przed badaniem należy powstrzymać się od spożywania posiłków na ok. 6-12 godzin, a na 24 godziny odstawić alkohol i tłuste potrawy. W dniu pobierania krwi można pić wodę, nie należy natomiast decydować się na napoje gazowane.