Przegląd przedwojennej prasy - cz. I
O czym rozpisywały się lokalne gazety tuż przed wybuchem II wojny światowej? Które wydarzenia budziły największe zaciekawienie i kontrowersje w społeczeństwie powiatu? Jak wyglądało życie mieszkańców Limanowszczyzny sto lat temu? Dziś o wizycie turysty w Tymbarku na rok przed wybuchem II wojny światowej.
Głos Narodu
Nr 223
Kraków, 16 sierpnia 1938 r.
TYMBARK 1938. Spokojne, górskie miasteczko jest lekko podenerwowane. I do nas dotarła już zaraza antyżydowska" powiedział do mnie pewien obywatel - zresztą stuprocentowy aryjczyk. Mówiąc to wskazał na napis o wiele mówiącej treści. Tak - powiedziałem. Napis jest dziełem jakiegoś chłopaka o bogatym słowniku. Ale żart na bok. Tymbark zaczyna budzić się z drzemki, w czasie której staczał się po równi pochyłej w ramiona chytro-czarnych" obywateli". Mój rozmówca skrzywił się i odszedł bez pożegnania.
Przed kościołem na białych murach jaskrawe afisze wzywają członków KSMM na wielki zjazd do Częstochowy we wrześniu b. r. Uliczką przechodzi żyd obarczony pakunkami. W błysku jego oczu przebija gorączka zysku. Z pudła Fyfees" wypadają mu na ziemię rozmaite towary. Zbiera je szybko, cudem jakimś obejmuje kilkanaście paczek wolnym ramieniem i drepcze dalej.
Na rynku - jak na rynku. Święty Florian czuwa nad bezpieczeństwem mieszkańców, mało koszlawe domki otaczają krzywy, o nierównej powierzchni plac. Uwagę zwraca piętrowy budynek
Zarządu gminnego, w którym mieści się Ośrodek Zdrowia (poradnia przeciwjagliozna, stacja opicki nad matką i dzieckiem, poradnia przeciwgruźlicza i t. d.).
Słońce oślepia - rynek roztapia się w sierpniowym upale. Miasteczko leży na pagórku. W dole po szerokim, białym kamieńcu wije się drobna, ultramarynowa rzeczka, mająca mimo swych skromnych rozmiarów dobre miejsca do kąpieli. Grupki letników gromadzą się nad wodą na tle białych kamyków zapalają się czerwone plamy kostiumów kąpielowych.
NA HALI. Wyruszam na wędrówkę w góry - mając na celu poszukiwanie artystycznych wyrobów ludowych. Pnę się na Lopień 952 m) królujący nad Tymbarkiem - z Łopienia schodzę do Chyżówek i w skwarze południa wychodzę na malowniczą Mogielnicę. (1171), z której roztacza się ogromny widok na Tatry i Gorce z jednej a na Beskid Wyspowy z drugiej strony. Przy ścieżkach ciągną się prymitywne płoty z zeschniętych świerków (niepomalowane!!). Urywają się pola owsa, dalej rosną jałowce a jeszcze dalej bieleje smutne cmentarzysko leśne, z którego tu i ówdzie sterczą czarne kikuty drzew rozłupanych i zwęglonych przez piorun. Polanka pod szczytem pachnie suszonym sianem. Na hali pasą się owce.Siadam przed szałasem i rozmawiam z pasterza
mi. Opowiadają mi o swym życiu na górach. Wychodzą z końcem maja, a wracają w połowie lub z końcem września. Ano - jakie kto sobie jarzmo nałożył - takie musi dźwigać" - powiada starszy z nich.
U MAŁEGO ARTYSTY. Wzbogacony o kilka serków w kształcie kogutków, pokrzepiony żelycą schodzę do wsi Chyżówki odwiedzić 15-letniego majstra" Tadka Piaskowego, klóry pasąc krowy wyrzyna z jaworowego drzewa foremki na sery. Zmyślny chłopak z tego Tadka. Skrzypce sobie sam zmajstrował i gra na nich nieźle. Aby mu się nie cniło przy krowach i kozach. Plecak pęcznieje - "zbiory" rosną. Dziwują się ludzie, czemu to pan z miasta" foremki kupuje: „bo i z czego będzie ser w mieście robił?" Nadchodzi noc. Zasypiam na sianie. Przez szpary stodoły wlewa się księżycowe światło. Noc jest ciepła i pachnąca.
Stanisław Pagaczewski.
Może Cię zaciekawić
Przełom w Bezpieczeństwie: Odkryj Sejf Elektroniczny!
Nowoczesne systemy zamykania Jednym z głównych atutów sejfów elektronicznych jest zastosowanie nowoczesnych systemów zamykania. Tradycyjne zamki...
Czytaj więcejDieta ketogeniczna – skuteczna droga do zdrowego odchudzania
Dieta keto a odchudzanie Dieta ketogeniczna jest nie tylko skuteczną, ale także zdrową i bezpieczną metodą odchudzania. Dzięki wysokiemu spoży...
Czytaj więcejSłużby weszły do budynku
Służby zaalarmowano wczoraj (29 kwietnia) kilka minut przed godziną 18:00. Znajdujący się przed budynkiem w miejscowości Rupniów w gminie Liman...
Czytaj więcejZasłabnięcie kierującej przyczyną zderzenia
Wczoraj kwadrans po godzinie 15:00 na ulicy Kolbego w Mszanie Dolnej doszło do kolizji drogowej z udziałem dwóch pojazdów. Według wstępny...
Czytaj więcejSport
Zawodniczki z powiatu limanowskiego w Kadrze Małopolski
W kadrze U13 znalazł się m.in. Wiktoria Kocoń z Mam Talent Limanowa. A kadrze U-15 Małgorzata Niezabitowska z Sokoła Słopnice. ...
Czytaj więcejPoczątek maja z piłkarskimi rozgrywkami
IV LIGA MAŁOPOLSKA: Pauza: Orzeł Ryczów. LKS Jawiszowice - Lubań Maniowy, 1 maja, 17:00 Bruk-Bet Termalica II Nieciecza - Beskid An...
Czytaj więcejW Klasie A lider pauzował. W Klasie B mecz na szczycie dla Orkana Niedźwiedź
KLASA „A”, LIMANOWA: Ostra Olszówka/Raba Niżna - LKS Mordarka 3:5 (1:2) Chorągwicki 38,45, Wojtyczka 90 – Mrozek 20, Mąka 29, Barg...
Czytaj więcejSłomka zaskoczyła. Pierwsze zwycięstwo w tym sezonie. Rozczarowanie w Ujanowicach.
SŁOMKA SIEKIERCZYNA – AKS UJANOWICE 4:1 (1:1) K. Wielek 16, B. Florek 57, J. Florek 61, P. Wielek 76 – F. Krzyżak 41. SŁOMKA: Grucel ...
Czytaj więcejPozostałe
O limanowskich bohaterach z Monte Cassino
Uroczyste otwarcie wystawy odbędzie się w najbliższy czwartek (25 kwietnia) o godzinie 17:00 w Miejskiej Galerii Sztuki. Wystawa została przygo...
Czytaj więcejWzruszający wykład o rodzinie Ulmów
Prelegentem był Krzysztof Biernat - historyk, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, nauczyciel i wolontariusz w Międzynarodowym Centrum Edukacji ...
Czytaj więcejHeroizm błogosławionej rodziny - wykład
Wydarzenie odbędzie się jutro (17 kwietnia) o godzinie 16:30 w budynku Gminnej Biblioteki Publicznej w Starej Wsi. Wykład Krzysztofa Biernat...
Czytaj więcejHistoryczny proces o polityczne zabójstwo 38-latka z Limanowszczyzny
Proces za zbrodnię sprzed lat Okoliczności śmierci pochodzącego z Limanowszczyzny Czesława Kukuczki po raz pierwszy zostały opisane w publikacj...
Czytaj więcej
Komentarze (0)