"Orkanówka" zamknięta do odwołania

Poręba Wielka. Z powodu remontu dachu zamknięta została "Orkanówka" - muzeum biograficzne Władysława Orkana.

Od początku września do odwołania zamknięte jest muzeum Władysława Orkana w Porębie Wielkiej. “Orkanówka” przechodzi remont. Trwająca inwestycja polega na kompleksowej wymianie pokrycia dachu wraz z koniecznymi naprawami więźby dachowej, jej impregnacją oraz przełożeniem odgromienia i wymianie orynnowania. Termin na realizację prac oraz uzyskanie pozwolenia na użytkowanie przewidziano do 20 października. 

Teraz gmina chce zabezpieczyć dach, aby zapobiec uszkodzeniom samego budynku i zgromadzonym w nim eksponatów. W planach są także dalsze prace, bo problemów do rozwiązania jest sporo - najważniejszym wydaje się być brak miejsc postojowych. 

Władysław Orkan rozpoczął budowę swojego domu, w 1903 r. dzięki zarobionemu honorarium za powieść „W Roztokach”. Mimo że przeniósł się do niego w 1905 r., budynek nigdy nie został całkowicie wykończony. 

Przetarg na modernizację basenu Mirosław Kazana odwołany ze stanowiska prokuratora rejonowego

W jego powstaniu uczestniczyli przyjaciele Orkana, m.in. architekt Andrzej Galica i artysta Jan Bulas. 

Po śmierci pisarza w 1930 r., nieruchomość przeszła w ręce rodziny Folejewskich. Witold Folejewski wraz z żoną Wilhelminą zamieszkali tam podczas II wojny światowej i korzystali z niej jako z letniskowego domu. Z powodu braku środków na remonty, sprzedali "Orkanówkę" gminie Niedźwiedź w 1973 r. 

W 1979 r. przekształcono ją w muzeum, część Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce, eksponując pamiątki z życia pisarza oraz tradycyjny sprzęt górali zagórzańskich. Na terenie znajduje się również aleja jaworów posadzonych przez Orkana oraz kapliczka od jego matki. Przed budynkiem stoi drewniana rzeźba pisarza dodana w 1975 r. na stulecie jego urodzin.

Władysław Orkan naprawdę nazywał się Franciszek Ksawery Smaciarz (Szmaciarz), a od 1898 roku nosił nazwisko Smreczyński (zmienił nazwisko wraz z matką i rodzeństwem). Ukończył szkołę elementarną przy klasztorze Cystersów w Szczyrzycu, potem uczęszczał do krakowskiego Gimnazjum. Według źródeł jego matka raz miesiącu przynosiła mu do Krakowa jedzenie. Nastroje niepodległościowe miały również duży wpływ na przyszłego pisarza. Ze względu na swój buntowniczy charakter przyjął pseudonim Orkan. Wkrótce pojawiły się spore kłopoty z nauką, nigdy nie przystąpił do egzaminu maturalnego.

Po niepowodzeniach związanych z rozpoczęciem pracy zawodowej wrócił w rodzinne strony. Poślubił Marię Zwierzyńską, która pracowała na poczcie w Niedźwiedziu. Za honorarium swoich kolejnych dzieł pisarskich rozpoczął budowę domu w Porębie Wielkiej. Wkrótce Władysław Orkan musiał się zmierzyć z rodzinną tragedią: śmiercią żony. Wówczas ich jedyna córka, Zosia miała zaledwie trzy lata. Drugą żoną pisarza została Bronisława Folejewska. W czasie I wojny światowej Orkan służył w Legionach Polskich.

W okresie międzywojennym rozwijał swoją literacką twórczość, zyskując dużą popularność. Zmarł 14 maja 1930 roku, gdy przybył do Krakowa odwiedzić przebywającą w szpitalu swoją ukochaną córkę Zosię (zmarła dwa tygodnie później, nie dowiedziała się o śmierci ojca). Władysław Orkan został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Kilka miesięcy później trumna z jego ciałem została przewieziona do Zakopanego (pociąg zatrzymywał się na każdej stacji, całe Podhale opłakiwało pisarza). Spoczywa na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku. Grób Marii Zwierzyńskiej i Zosi znajduje się na cmentarzu w Niedźwiedziu.

W Porębie Wielkiej miejsc przypominających o Władysławie Orkanie jest sporo. Jednym z nich jest Pustka, wzgórze nad Orkanówką. Władysław Orkan często wychodził na wzgórze i podziwiając wspaniały krajobraz, szukał natchnienia. Lubił również polanę Łąki, znajdującą się przy drodze na Turbacz, na zielonym szlaku. W młodości Orkan pasał tam owce.