Oddadzą hołd partyzanckiemu oddziałowi

Glisne. W najbliższy wtorek (15 sierpnia) w Glisnem odbędzie się uroczystość upamiętniająca poległych i zmarłych żołnierzy oraz kapelanów Armii Krajowej - oddziału partyzanckiego por. Jana Stachury „Adama” i placówki “Witolda”.

Wydarzenie to wpisuje się w ciąg tradycji sięgającej 1991 roku, stanowiąc ważny element kultury i pamięci historycznej regionu. Organizowana co roku uroczystość jest formą oddawania hołdu partyzanckiemu oddziałowi por. Jana Stachury „Adama”, który w czasie II wojny światowej działał w rejonie Mszany Dolnej i Rabki. 

Oddział, liczący około 80 partyzantów, był częścią 1. Pułku Strzelców Podhalańskich AK i przeprowadził około 50 akcji bojowych. Kapelanem oddziału był ks. Józef Kochan „Krzysztof”, mianowany na to stanowisko przez kard. Adama Sapiehę.

W styczniu 1945 roku oddział został rozwiązany, a wielu jego żołnierzy, zagrożonych aresztowaniem, zmuszonych było opuścić kraj. Taką decyzję podjął również dowódca por. Jan Stachura.

2 maja – Dzień Flagi RP. Na fladze można pisać lub rysować? Kierowca zasnął, samochód uderzył w drzewo

W 2016 roku nastąpiło odsłonięcie tablicy pamiątkowej, poświęconej poległym i zmarłym żołnierzom oraz kapelanom Oddziału Partyzanckiego „Mszyca”. Tablicę odsłoniła Jadwiga Stachura, córka por. Stachury.

Organizatorami wydarzenia są rektorat rzymskokatolicki w Glisnem pw. Najświętszego Serca Jezusowego oraz gmina Mszana Dolna. Honorowy patronat nad wydarzeniem od 2016 roku sprawuje krakowski oddział Instytutu Pamięci Narodowej.

Program uroczystości (wtorek, 15 sierpnia 2023 r.):

• 11:00 – Msza święta sprawowana w kościele za poległych i zmarłych żołnierzy 
• 12:00 – Uroczystości na placu przed kościołem w Glisnem: odśpiewanie hymnu państwowego, powitanie gości, Apel Pamięci, złożenie kwiatów przez delegacje, wystąpienia wałdz gminy i zaproszonych gości.

Msza partyzancka w Glisnem jest ważnym wydarzeniem, które łączy mieszkańców w pamięci o walczących za wolność i niepodległość Polski. Wszyscy zainteresowani są serdecznie zaproszeni do wzięcia udziału w uroczystości.

Warto wiedzieć:

W kościele w Glisnem przechowywany jest obraz Matki Boskiej Partyzantów, wykonany przez artystę Jerzego Koleckiego z Rabki. Obraz ten został pobłogosławiony w Ludźmierzu przez papieża Jana Pawła II podczas jego pielgrzymki w 1997 roku. Papież otrzymał także kopię obrazu, która obecnie znajduje się w Domu Pielgrzyma w Rzymie.

Kim był Jan Stachura, ps. „Smrek”, „Adam”? 

Urodzony 15 maja 1916 roku w Mszanie Dolnej, w rodzinie kolejarskiej, Stachura kontynuował swoją edukację, by później pracować jako nauczyciel w szkołach podstawowych w rodzinnym regionie - w Mszanie Dolnej i Szczawie. Był wówczas związany z ruchem ludowym.

Jego wojskowa służba rozpoczęła się we wrześniu 1939 roku, kiedy jako podporucznik rezerwy dołączył do oddziałów Armii Karpaty. Po jej rozbiciu, ukrywał się w okolicach Szczawy, a na początku 1940 roku zaczął współorganizować placówkę ruchu oporu o nazwie „Mnich”, działającą później w ramach Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej.

W latach wojny Stachura był współtwórcą oraz dowódcą oddziałów partyzanckich „Wilk” i „Mszyca” w rejonie Gorców. Oddziały te połączyły się, tworząc pierwszy duży oddział partyzancki Armii Krajowej w rejonie Turbacza. Po śmierci poprzedniego dowódcy, Jan Stachura objął dowództwo nad „Wilkiem”. Przyjął wówczas nowy pseudonim „Adam”, na cześć ojca, który zmarł po aresztowaniu przez Niemców.

Oddział „Adama” był odpowiedzialny za szereg ważnych akcji, w tym opanowanie stanicy Grenzschutzu w Wierchomli czy atak na placówkę niemieckiej służby leśnej w Rytrze. W oddziale służyli także dwaj żołnierze alianccy, którzy zbiegli z obozu jenieckiego.

Pod koniec 1943 roku Stachura został przeniesiony do rejonu Lubonia Wielkiego, gdzie prowadził kurs podchorążych. W 1944 roku został dowódcą 6. kompanii II batalionu 1 Pułku Strzelców Podhalańskich AK, przeprowadzając wiele udanych operacji.

Po zdemobilizowaniu oddziału „Adama” na początku 1945 roku, Stachura wrócił do Mszany Dolnej. Aresztowany i skazany na 14 lat łagru, zorganizował brawurową ucieczkę z więzienia w Wadowicach. Dzięki pomocy rodziny udało mu się dostać do Francji, gdzie osiedlił się z żoną i prowadził gospodarstwo rolne. 

Jan Stachura zmarł w 1985 roku we Francji, w miejscowości Villiers-le-Morhier, gdzie został pochowany.