Mehmed VI ostatnim cesarzem rzymskim? – wykład z cyklu „W Ogrodach Klio”
Limanowa. Kiedy właściwie skończyła się starożytność? Jakie wydarzenie zapoczątkowało epokę nowożytną? Kiedy właściwie możemy mówić o końcu XX w. według przyjętej w historiografii chronologii historycznej? Na te pytania i na wiele innych w kwestii periodyzacji dziejów odpowiedział dr hab. Rafał Kosiński prof. UwB w trakcie wygłoszonego 24 stycznia 2020 r. wykładu w ramach cyklu „W Ogrodach Klio”, realizowanego przez Muzeum Regionalne Ziemi Limanowskiej.
Po oficjalnym powitaniu i zaprezentowaniu prelegenta przez dyrektor muzeum Magdalenę Urbaniec, wystąpienie znanego w świecie nauki bizantynologa pn. „Upadek imperium. Kilka uwag o periodyzacji dziejów” skoncentrowało się w pierwszej kolejności na omówieniu wydarzeń uznawanych za przełomowe, które z perspektywy badawczej mogły kończyć jedną epokę i zwiastować nastanie nowej. Dla średniowiecza takimi wydarzeniami były: upadek Konstantynopola w 1453 r., odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba w 1492 r., lub też wynalezienie ruchomej czcionki drukarskiej przez Jana Gutenberga w 1450 r. XIX w. rozpoczęła rewolucja francuska w 1789 r., a zakończyła dopiero I wojna światowa w 1918 r., natomiast XX w. w historii zakończył się wraz z jesienią narodów w 1989 r., choć pojawiają się opinie, że w tym przypadku cezurą powinien być rok 2001 r. i definitywny koniec Pax Americana.
Jak kształtowały się w historiografii hipotezy odnośnie cezury kończącej starożytność? Wśród propozycji znalazł się upadek Cesarstwa zachodniorzymskiego w 476 r., podział Cesarstwa dokonany przez Teodozjusza I w 395 r., edykt tolerancyjny Konstantyna I z 313 r., a także początek hidżry i narodziny islamu w 622 r. Każde z tych wydarzeń podlegało szczegółowej analizie profesora Kosińskiego, który wskazywał na ich konsekwencje dla dalszego rozwoju cywilizacji europejskiej. Efektem tych rozważań była konkluzja, że jednostkowe wydarzenia nie zmieniają obrazu rzeczywistości, który moglibyśmy uznać za koniec jednej i początek następnej epoki, gdyż przejście pomiędzy wyszczególnianymi w historii okresami zazwyczaj ma formę procesu, o mniejszej lub większej rozpiętości chronologicznej.
Drugą część wykładu zdominowała kwestia rzeczywistego momentu upadku Cesarstwa rzymskiego. Ogólnie przyjęta data 476 r. i detronizacja Romulusa Augustulusa są co prawda symboliczne, jednak imperium zachodnie istniało jeszcze 4 lata: na wygnaniu w Dalmacji przebywał legalny cesarz Juliusz Nepos (Romulus był uzurpatorem) i dopiero jego zamordowanie w 480 r. przyniosło kres władzy cesarskiej w Italii. Niemniej jednak nadal istniało Cesarstwo ze stolicą w Konstantynopolu, którego likwidację przyniósł dopiero najazd Turków Osmańskich w 1453 r. i teoretycznie ta data mogłaby zostać uznana za ostateczny kres imperium, które istniało przeszło 1500 lat. Sprawę komplikuje jednak reaktywacja idei Cesarstwa na Zachodzie – 25 grudnia 800 r. Karol król Franków koronował się w Rzymie na cesarza rzymskiego i został uznany przez cesarza rezydującego w Bizancjum, jako współwładca. Wskrzeszone przez Karola imperium przetrwało do 1806 r. (głównie w sferze ideologicznej) i dopiero abdykacja Franciszka II Habsburga, może zostać uznana za faktyczny jego kres.
Sytuacja wschodniego imperium też nie jest oczywista – bowiem zdobywca Konstantynopola sułtan Mehmed II do swojej bogatej tytulatury dołączył również tytuł cesarza rzymskiego, przyjęty przez jego następców. Tym samym ostatnią osobą noszącą tytuł cesarza Rzymu był sułtan Mehmed VI, który zrzekł się władzy 1 listopada 1922 r., czy zatem Cesarstwo symbolicznie upadło dopiero w XX w.?
Już 28 lutego Muzeum Regionalne Ziemi Limanowskiej zaprasza na kolejny wykład z cyklu „W Ogrodach Klio”, podczas którego mgr Adrian Cieślik – doktorant Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie rozprawi się z tematem: „Wieś galicyjska w epoce kapitalizmu i pary - wybrane aspekty z XIX-wiecznej historii Dobrej”.
(Źródło/fot.: Muzeum Regionalne Ziemi Limanowskiej)
Może Cię zaciekawić
Senior z Limanowszczyzny staranował 5 aut i uderzył w sklep
Do zdarzenia doszło dzisiaj (4 maja) kilkanaście minut po godzinie 8:00 na parkingu jednego z supermarketów w miejscowości Żegocina w powiecie bo...
Czytaj więcejBon energetyczny - znany termin składania wniosków
Na stronach Rządowego Centrum Legislacji (RCL) opublikowano najnowszy projekt ustawy o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych innych ustaw. ...
Czytaj więcejWłaścicielka terenu oskarża miasto o kradzież
Właścicielka gruntu, na którym zlokalizowany jest przystanek przy drodze wojewódzkiej nr 965 w Limanowej, złożyła w Komendzie Powiatowej Policj...
Czytaj więcejŚledztwo w sprawie strzelnicy. Prokuratura czeka na opinię
Dochodzenie w sprawie działalności strzelnicy Shooting Zone, zlokalizowanej na miejskim gruncie w rejonie ul. Michała Dudka w Limanowej, Prokuratur...
Czytaj więcejSport
Sandecja spadła do III ligi
Przed rokiem sądeczanie spadli z I ligi. Po kolejnym sezonie muszą pogodzić się z kolejną degradacją. Sandecja do III ligi wraca po 18 lata. Prz...
Czytaj więcejPiłkarski weekend: od IV ligi do Klasy B
IV LIGA MAŁOPOLSKA: Kalwarianka Kalwaria Zebrzydowska - Niwa Nowa Wieś, 4 maja, 17:00 Glinik Gorlice - Unia Oświęcim, 4 maja, 17:00 ...
Czytaj więcejUstalono terminy barażów dla wicemistrzów Klasy A
Zwycięzcy Klasy A awansują bezpośrednio do ligi okręgowej. Wicemistrzów czeka jeszcze szansa w barażach. 22 czerwca odbędzie się pierwszy mecz...
Czytaj więcejMateusz Wroński „Tusik” kończy współpracę z Limanovią
W klubie pełnił także inne role, m.in. spikera czy tez promował drużyny przez kontakty z mediami. Dzisiaj Mateusz Wroński znany środowisku spor...
Czytaj więcejPozostałe
Wernisaż wystawy o bohaterach w 80. rocznicę bitwy
Wydarzenie otworzyła dyrektor biblioteki, Joanna Michalik, a o tematyce wystawy opowiedzieli organizatorzy - Karol Wojtas i Damian Król. Ekspozycja...
Czytaj więcejO limanowskich bohaterach z Monte Cassino
Uroczyste otwarcie wystawy odbędzie się w najbliższy czwartek (25 kwietnia) o godzinie 17:00 w Miejskiej Galerii Sztuki. Wystawa została przygo...
Czytaj więcejWzruszający wykład o rodzinie Ulmów
Prelegentem był Krzysztof Biernat - historyk, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, nauczyciel i wolontariusz w Międzynarodowym Centrum Edukacji ...
Czytaj więcejHeroizm błogosławionej rodziny - wykład
Wydarzenie odbędzie się jutro (17 kwietnia) o godzinie 16:30 w budynku Gminnej Biblioteki Publicznej w Starej Wsi. Wykład Krzysztofa Biernat...
Czytaj więcej
Komentarze (0)