Jeśli sport, to z głową
Trudno zaprzeczyć temu, że ruch pozytywnie wpływa na nasze zdrowie. Naukowcy ostrzegają jednak, że co za dużo - to niezdrowo. Zbyt duża dawka wysiłku fizycznego może osłabiać korzyści z niego płynące, a nawet szkodzić.
Silne fizyczne zmęczenie upośledza podejmowanie decyzji - ogłosili właśnie naukowcy z francuskiego Narodowego Instytutu Kultury Fizycznej i Sportu (INSEP). Zauważyli oni, że w badanej grupie ochotników - sportowców, po łagodnym przetrenowaniu rosła impulsywność. Przemęczeni uczestnicy eksperymentu, w specjalnej, badającej decyzyjność grze, częściej wybierali natychmiastową gratyfikację, zamiast inwestycji na przyszłość. Obserwacje funkcjonowania ich mózgów wykazały m.in. osłabione działanie ośrodków kluczowych dla kontroli zachowań.
Choć nauka dowiodła już ponad wszelką wątpliwość, że regularna aktywność fizyczna stanowi jeden z głównych filarów dobrego zdrowia, to jednak wciąż przybywa też badań naukowych, które sugerują, że w kwestii uprawiania sportu trzeba zachowywać zdrowy rozsądek.
Wysiłek pomaga, ale we właściwej dawce
Grupa badaczy ze Szwecji przestrzega, że młodzi ludzie, którzy nadmiernie angażują się w sporty wytrzymałościowe, ryzykują zaburzeniami rytmu serca na późnym etapie życia. Naukowcy przeprowadzili ankiety wśród 44 tys. mężczyzn w wieku od 45 do 79 lat. Pytali w nich o związane z ruchem zwyczaje w wieku lat 15, 30, 50 oraz w ostatnim roku. Przez 12 lat obserwowany był też stan zdrowia uczestników projektu. Jak się okazało, mężczyźni, którzy w wieku 30 lat intensywnie ćwiczyli więcej niż przez 5 godzin w tygodniu, na starość mieli o 19 proc. wyższe ryzyko rozwoju migotania przedsionków w porównaniu do uczestników, którzy jako trzydziestolatkowie intensywnie ćwiczyli mniej niż godzinę tygodniowo. Jeszcze większy wzrost ryzyka (aż o 49 proc.) stwierdzono u mężczyzn intensywnie ćwiczących ponad 5 godzin tygodniowo w wieku 30 lat, którzy zaprzestali ruchu na starość. Okazało się, że regularny, częsty spacer lub jazda na rowerze w późnym wieku obniżały ryzyko kłopotów.
Zobacz również:Opisanemu na łamach czasopisma naukowego „Heart” badaniu towarzyszyła też inna praca, pokazująca, że zbyt duża ilość ćwiczeń znacząco obniżała bilans korzyści z ruchu u osób z chorobą wieńcową. Autorzy dołączonego do tych publikacji komentarza spekulują, że ćwiczenia w późniejszym wieku są korzystne m.in. dlatego, że zwykle nie mają zbyt dużej intensywności. Eksperci podkreślają jednocześnie, że choć wiedza na temat optymalnych dawek sportu może zmieniać się dzięki nowym badaniom, to trzeba pamiętać, że sport ogólnie jest zdrowy. „Korzyści z ćwiczeń z pewnością nie można negować. Wręcz przeciwnie - powinno się je podkreślać. Badania te, a także przyszłe prace, pozwolą zmaksymalizować korzyści uzyskiwane z regularnych ćwiczeń, a jednocześnie pomogą zapobiegać niepożądanym efektom, podobnie jak w przypadku leków i innych terapii” - piszą specjaliści.
Zdrowy senior się rusza, lecz nie przemęcza
Ćwiczeniom w starszym wieku bliżej przyjrzeli się naukowcy z Columbia University. Przeanalizowali oni dane na temat ponad 3 tys. osób z różnych grup etnicznych, w wieku średnio 69 lat na początku badania. Informacje dotyczyły m.in. tego, jakiego rodzaju aktywności fizyczne podejmują badani i jak wiele energii na nie poświęcają. Uczestnicy mogli np. uprawiać jogging, pracować w ogrodzie, chodzić na piesze wycieczki, jeździć rowerem, grać w tenisa itp. Co wykazała ta analiza?
Naukowcy zauważyli kilka zależności. Po pierwsze, częsta i regularna fizyczna aktywność podejmowana w wolnym czasie pomagała obniżyć ryzyko śmierci z powodu chorób serca. Korzystna okazała się też różnorodność, jeśli chodzi o rodzaje ruchu. „Podejmowanie częstych i zróżnicowanych ćwiczeń, bez dużej intensywności, w starszej populacji takiej, jak badana, jest osiągalne i może zmniejszyć ryzyko śmieci” - podkreśla prof. Ying Kuen Cheung z Cloumbia University. Jednak wysoka śmiertelność pojawiała się u tych osób, które regularnie się nadwyrężały - poprzez udział w zbyt intensywnych ćwiczeniach. „Nasze wyniki wskazują, że częste i wysoce intensywne ćwiczenia mogą zniwelować korzyści z częstego zażywania ruchu, jeśli chodzi o śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych” - dodaje ekspert.
O rozsądku warto pamiętać nawet wtedy, gdy jest się młodym i silnym, choć w tym czasie ruchu można zażywać sporo. Autorzy pracy opublikowanej na łamach pisma „Archives of Disease in Childhood” zebrali informacje na temat 1,2 tys. młodych ludzi, w wieku od 16 do 20 lat, uwzględniając ich zwyczaje dotyczące aktywności sportowych. W porównaniu do osób średnio zaangażowanych w sport (3,6 - 10,5 godzin tygodniowo), psychiczno-fizyczny stan nastolatków ćwiczących najmniej (0 - 3,5 h na tydzień) oraz najwięcej (ponad 17,5 h tygodniowo) dwa razy częściej był oceniany jako zły. Okazało się, że w najlepszej kondycji byli uczestnicy badania uprawiający sport 14 godzin tygodniowo.
Organizm musi mieć czas na dostosowanie
Na „przedawkowanie” wysiłku szczególnie trzeba uważać, jeśli wcześniej większość czasu spędzało się w fotelu. Na szkodliwe efekty przetrenowania u takich osób zwraca uwagę grupa badaczy z University of British Columbia. Po intensywnym treningu grupy niedoświadczonych amatorów naukowcy zauważyli dwie reakcje. Po pierwsze doszło u nich do nadwyrężenia mięśni. Po drugie mitochondria, które w komórkach produkują energię, pracowały u nich znacznie wolniej niż u osób wytrenowanych. To niekorzystny efekt, bo mitochondria m.in. usuwają niebezpieczne wolne rodniki, które przyczyniają się do powstawania różnorodnych schorzeń, w tym nowotworów. Wytrenowane osoby, jak tłumaczą badacze, mają znacznie więcej usuwających wolne rodniki enzymów.
„Nasze badanie rodzi pytania odnośnie odpowiedniej dawki intensywnych ćwiczeń dla przeciętnej osoby” - zaznacza prof. Robert Boushel z University of British Columbia. „Musimy być ostrożni, jeżeli chodzi o popieranie sprinterskich treningów w ogólnej populacji” – dodaje badacz.
W świetle przytoczonych wyżej argumentów nie powinno nikogo dziwić, że naukowcy zalecają rozsądek i umiar w uprawianiu sportu - szczególnie tym osobom, które są dopiero na początku przygody ze sportem.
(Źródło: Marek Matacz dla zdrowie.pap.pl)
Może Cię zaciekawić
Czołowe zderzenie dwóch pojazdów
Zdarzenie miało miejsce wczoraj (27 marca) kilkanaście minut po godzinie 17:00 w miejscowości Mstów na terenie gminy Jodłownik. Doszło tam do cz...
Czytaj więcejKierowca uderzył w rower na przejściu i odjechał
Zdarzenie miało miejsce wczoraj (27 marca) o godzinie 18:30 na ulicy Krakowskiej w Mszanie Dolnej. Nieustalony dotąd kierujący pojazdem nie ...
Czytaj więcejZmarł ks. prałat Józef Leśniak - emerytowany proboszcz parafii Tymbark
28 marca 2024 roku, w wieku 91 lat życia, w 68 roku kapłaństwa, zmarł śp. Ks. prałat Józef Leśniak – rezydent w Domu Księży Diecezji Tarno...
Czytaj więcejMężczyzna rozprowadzał narkotyki, zakopując je w skrytkach w ziemi
Jak poinformował w czwartek Bartosz Izdebski z zespołu prasowego małopolskiej policji, diler został namierzony w wyniku pracy operacyjnej policjan...
Czytaj więcejSport
Powołanie z Sokoła Słopnice do piłkarskiej Kadry Małopolski
W Kadrze Małopolski znalazł się Małgorzata Niezabitowska z Sokoła Słopnice. POWOŁANE ZAWODNICZKI I tura: KS Uniwersyte...
Czytaj więcejZ ziemi limanowskiej do Szkocji: zainteresowani są grą w biało-czerwonych barwach
- Przypomnijmy: Franciszek, czyli młodszy z braci, w obecnym sezonie rozegrał 6 meczów w Premiership – podkreśla portal piłkarski Dom Futbolu. ...
Czytaj więcejRozpoczyna się sprzedaż biletów na piłkarskie Mistrzostwa Europy
Na Mistrzostwach Europy w Niemczech reprezentacja Polski w fazie grupowej zmierzy się 16 czerwca z Holandią, 21 czerwca z Austrią i 25 czerwca z Fr...
Czytaj więcejDwóch zawodników Limanovii z powołanie do Kadry Małopolski
Wyróżniony został Witold Mrożek i Filip Kita. Powołani zawodnicy (rocznik 2010): Wisła Kraków: Michał Kokoszka, Kacper Kopijka, Michał...
Czytaj więcejPozostałe
Prof. Szukalski: dla pokolenia "Zet" dzieci nie są wyznacznikiem sukcesu
Podczas środowej konferencji prezesa Głównego Urzędu Statystycznego ogłoszone zostały szacunkowe dane dotyczące sytuacji demograficznej Polski....
Czytaj więcejEkspert: to nieprawda, że mamy rekordowy wzrost liczby prób samobójczych wśród dzieci
Dr Witkowska, która jest także Ekspertem Biura ds. Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym w Instytucie Psychiatrii i Neurologii, zaznaczyła, że dan...
Czytaj więcejChorzy na zbieractwo
Opisana właśnie przez BBC, mieszkająca w Yorku, 32-letnia Jenny (imię zmienione) unikała już nawet powrotu do domu. Można w nim było znaleźć...
Czytaj więcejEkspert: możemy spodziewać się ponownego napływu arktycznych mas powietrza do Europy
Jeszcze kilka dni temu w Skandynawii panowały siarczyste mrozy. Szwedzki Instytut Meteorologii i Hydrologii (odpowiednik polskiego IMGW) podał, że ...
Czytaj więcej
Komentarze (0)