Jak „ubecy” chcieli zniszczyć pomnik
Po artykule na temat materiałów Instytutu Pamięci Narodowej dotyczących tajnej współpracy wójta Tymbarku ze Służbą Bezpieczeństwa (http://www.limanowa.in/wydarzenia,2529.html) coraz częściej zgłaszają się do nas czytelnicy, którzy chcą przybliżyć smutne historie trudnych czasów komunistycznych.
Poniżej przedstawiamy udostępnione nam wspomnienia Józefa Podgórniego. W latach 1957 – 1991 pełnił obowiązki kierownika, a później dyrektora Zbiorczej Szkoły Podstawowej im. Władysława Orkana w Jurkowie. Wspomnienie zostało sporządzone i podpisane przez Józefa Podgórniego kilka lat temu. Notatka przedstawia jak usilnie Urząd Bezpieczeństwa chciał wymazać z pamięci mieszkańców bohaterskie walki legionistów Józefa Piłsudskiego na Przełęczy Chyszówki.
„W roku 1958 miałem wizytę trzech funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa z Krakowa. Funkcjonariusze UB nakłaniali mnie do działań w celu zniszczenia pomnika Marszałka Polski Rydza – Śmigłego we wsi Chyszówki. Sugerowano, że z powodu zniszczenia pomnik szpeci krajobraz (tablice były podziurawione kulami, a cokół mocno pochylony). Widząc mój opór próbowano mi tłumaczyć, iż nie powinienem się przejmować opinią środowiska. Obiecywano przeniesienie całej rodziny do Krakowa, intratną pracę dla mnie i mojej żony, a także mieszkanie służbowe. Pracować mogłem na stanowisku kierowniczym z bardzo dobrą pensją. Po mojej kategorycznej odmowie w Inspektoracie Oświaty w Limanowej odnotowano, że jestem człowiekiem o nieodpowiednim nastawieniu ideologicznym. W dalszych latach mojej pracy niejednokrotnie odczułem skutki tejże adnotacji”.
Między Łopieniem a Mogielicą (najwyższy szczyt Beskidu Wyspowego, 1170 n.p.m.) rozpościera się Przełęcz Chyszówki – zwana również Przełęczą Rydza-Śmigłego. Miejsce to jest zarazem pamiątką ważnych wydarzeń historycznych. W nocy z 23 na 24 listopada 1914 roku odziały Legionów Józefa Piłsudskiego zaskoczyły śpiące w tym rejonie żołnierzy kawalerii rosyjskiej. W zwycięskiej potyczce I Pułkiem Legionów dowodził Edward Rydz-Śmigły (późniejszy Naczelny Wódz w czasie Kampanii Wrześniowej w 1939 roku). W okresie międzywojennym (w 1938 roku) wzniesiono na przełęczy kamienny obelisk oraz drewniany krzyż upamiętniający wydarzenia z 1914 roku. Niestety po II wojnie światowej władze komunistyczne pilnowały, aby pomnik nie pojawiał się na mapach ani w przewodnikach. Próbowano nawet zniszczyć kamienny obelisk i krzyż. Dopiero po 1989 roku lokalne władze starają się nagłośnić wydarzenia z przełęczy Rydza- Śmigłego.
Jeśli ktoś dysponuje ciekawymi materiałami na temat historii regionu (unikatowe źródła historyczne, sylwetki ludzi i naoczni świadkowie ważnych wydarzeń historycznych) prosimy o kontakt pod adresem jacek@limanowa.in
Może Cię zaciekawić
Tak wyglądał demontaż 130-tonowej konstrukcji (ZDJĘCIA, WIDEO)
W marcu w ramach modernizacji linii 104 dokonano rozbiórki stalowego mostu kolejowego nad rzeką Rabą w Mszanie Dolnej. Przeprawa znajdowała się n...
Czytaj więcejSukces policjantów z Limanowej w zawodach pierwszej pomocy
Zawody odbyły się pod egidą Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie. W konkurencji wzięło udział 22 dwuosobowe zespoły reprezentujące różne...
Czytaj więcejPowiat przekazał 200 tys. zł na wsparcie PSP
Porozumienie podpisali starosta Mieczysław Uryga i wicestarosta Agata Zięba oraz komendant powiatowy PSP st. bryg. Tomasz Pawlik. Środki finansowe...
Czytaj więcejO ludziach tworzących historię polskiego rocka
Wtorkowe popołudnie w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Limanowej upłynęło w muzycznym klimacie dzięki spotkaniu z Leszkiem Gnoińskim. Pan Lesze...
Czytaj więcejSport
Ważne zwycięstwo Wisły Kraków. Występ Mariusza Kutwy.
Wisła po pierwszej połowie przegrywała 2:0, ale po zmianie stron przechyliła szalę zwycięstwa na swoją korzyść. W 90 minucie na murawie pojaw...
Czytaj więcejPiłkarski maraton Limanovii
W minioną środę Limanovia przegrała z Barciczanką. Dzisiaj gra ligowy pojedynek z Watrą Białka Tatrzańska, a w nadchodzącą środę ważny me...
Czytaj więcejOtwarta konsultacja kadry Małopolski dla dziewcząt
Termin zgłoszeń mija w środę 24 kwietnia. Udział w konsultacji dla zawodniczek będzie szansą na piłkarską promocję. Godziny konsultacji...
Czytaj więcejPiłkarski weekend: od Klasy B do IV ligi
IV LIGA MAŁOPOLSKA: Bruk-Bet Termalica II Nieciecza - Orzeł Ryczów (21 kwietnia, 11:00) Dalin Myślenice - Lubań Maniowy (20 kwietnia, ...
Czytaj więcejPozostałe
Zostanie skazana bez rozprawy? Oszustwa byłej pracownicy banku
Paulina S. to dziś 35-letnia mieszkanka województwa mazowieckiego, która znalazła pracę w Małopolsce w jednym z banków jako doradca k...
Czytaj więcejKomitet zdziwiony deklaracją. Oficjalne poparcie dla kontrkandydata
Komitet Wyborczy Wyborców "Czas Na Zmiany" wydał oficjalne oświadczenie w odpowiedzi na publiczne poparcie Piotra Dolla dla kandydatury B...
Czytaj więcejByły policjant podejrzany o molestowanie 10-latki pozostanie w areszcie
We wtorek (16 kwietnia) przed Sądem Okręgowym w Nowym Sączu rozpoznawano zażalenie obrońcy byłego funkcjonariusza limanowskiej policji na postan...
Czytaj więcejNowoczesna stołówka i kuchnia. Szpital zaprasza do bufetu
W kuchni szpitalnej zamontowano nowoczesne urządzenia gastronomiczne, w tym gazowe kotły warzelne o pojemności 300 litrów, elektryczne piece konwe...
Czytaj więcej
Komentarze (11)