Historia Jurka Kality w 75. rocznicę śmierci
Dokładnie 75 lat temu rozegrały się wydarzenia, w wyniku których śmierć poniósł mający zaledwie 21 lat Jerzy Kalita. Pochodził on z Nowego Wiśnicza, ale przez ostatnie lata swojego krótkiego życia związany był z Limanową i zakładem fotograficznym Franciszka Fijała. Jego historię przypomina Karol Wojtas.
Jurek Kalita urodził się 22 stycznia 1923 roku. Jego ojcem był porucznik Józef Karol Kalita. Przed wybuchem II wojny światowej ojciec Jurka był nauczycielem historii w szkole w Nowym Wiśniczu. W trakcie działań wojennych ojciec Jurka jako polski oficerdostał się do niewoli sowieckiej i trafił do obozu w Starobielsku. Józef Karol Kalita został zamordowany w Charkowie.
Młody Jurek, jeszcze jako uczeń, związał się z harcerstwem. Po wybuchu II wojny trawił do Limanowej, gdzie rozpoczął pracę w zakładzie fotograficznym Franciszka Fijała. Przebywając w Limanowej, Jurek Kalita związał się ze strukturami podziemia ZWZ – AK. Podczas pracy w zakładzie Fijała, gdy żołnierze niemieccy przynosili do wywołania filmy fotograficzne, Jurek wykonywał także kopie zdjęć, które przekazywał strukturom podziemia.
26 lutego 1944 roku nad ranem niemiecka żandarmeria i SS otoczyli na Pasierbcu dom Walentego Dudka, w którym melinowali partyzanci z oddziału „Harnasie”. W wyniku starcia czterech partyzantów zostało zabitych na miejscu obok domu, a czterech wewnątrz domu. Najmłodszy w oddziale Jerzy Kalita, został ranny. Pojmano go i powieziono furmanką do Limanowej. Według jednej wersji tych zdarzeń, Jurek Kalita leżąc ranny na furmance zażył truciznę i zmarł w drodze. Według drugiej wersji Jurek miał być dowieziony do aresztu w Limanowej i tu przez pewną osobę dostarczono mu truciznę, którą od razu zażył.
Zobacz również:Został pochowany w zbiorowej mogile na cmentarzu parafialnym w Limanowej, w której spoczywają między innymi bezimienni zakładnicy. Po wojnie rodzina Fijałów miała ufundować nagrobek, który dziś jest w nienajlepszym stanie. Zbiorową mogiłę, w której spoczywają Jurek Kalita oraz prawie 80 bezimiennych zakładników w pewnym okresie (w latach 90. XX wieku) przedzielił chodnik, w wyniku czego tylko jedna jej część jest zadbana, czego nie można powiedzieć o drugiej.
Jurek Kalita jest także upamiętniony jeszcze w dwóch miejscach. Jego imię i nazwisko znajduję się na tablicy umieszczonej przed ścianą pomnikową na cmentarzu wojennym 366 oraz na jednej z tablic na ścianie limanowskiej bazyliki.
Na archiwalnym zdjęciu wykonanym przez śp. Grzegorza Jońca na wieży limanowskiego kościoła siedzą Jurek Kalita oraz Jerzy Halota. Zdjęcie wykonane w 1942 roku.
Karol Wojtas
Może Cię zaciekawić
29 kwietnia koniec sezonu narciarskiego; otwarte pozostaną dwa obszary
W ostatnich dniach w Tatrach przybyło śniegu, a na szlakach znowu pojawili się miłośnicy turystyki narciarskiej. Na Kasprowym Wierchu leży 85 cm...
Czytaj więcejJózef Ciuła nowym Rektorem Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Sączu
Dr hab. inż. Józef Ciuła, prof. ANS, związany jest z Akademią Nauk Stosowanych w Nowym Sączu od 2015 r. Aktualnie zatrudniony jako pra...
Czytaj więcej71-latek wjechał autem w wiatę przystankową i słup; mężczyzna zmarł
Do wypadku doszło przed godziną 8 na skrzyżowaniu ulic Kapelanka i Monte Cassino na jezdni w kierunku centrum miasta. "Kierujący citroenem z niez...
Czytaj więcejBp Artur Ważny ordynariuszem diecezji sosnowieckiej
Biskup Artur Ważny urodził się 12 października 1966 roku w Rzeszowie. Święcenia kapłańskie przyjął 25 maja 1991 roku w Tarnowie. W ramach sw...
Czytaj więcejSport
Nad Gorcami góruje Turbacz
Pierwsza połowa nie zapowiadała wysokiej porażki gości. Wprawdzie Turbacz szybko objął prowadzenie, ale wkrótce Gorce skutecznie odpowiedziały...
Czytaj więcejKlasa A: Harnaś rozstrzelał Ostrą, duża przewaga tymbarczan
KLASA „A”, LIMANOWA: WIERCHY PASIERBIEC - DOBRZANKA DOBRA 5:1 (1:1) Kulig 44,54,87, Curzydło 48, D. Papież 61 – Majerczyk 29. ...
Czytaj więcejSokół przegrał ważny mecz Dunajcem
DUNAJEC ZAKLICZYN – SOKÓŁ SŁOPNICE 1:0 (1:0) 1:0 K. Wójcik 23. SOKÓŁ: Nędza – Augustyn, Santos, Kadous (60 Wontorczyk), Kuchnia ...
Czytaj więcejDłuższa przerwa w grze zawodnika Limanovii
Paweł Matras od dłuższego czasu miał problemy ze stawem kolanowym. W rundzie wiosennej ze względu na kontuzję pauzował. Przeszedł operację ko...
Czytaj więcejPozostałe
O limanowskich bohaterach z Monte Cassino
Uroczyste otwarcie wystawy odbędzie się w najbliższy czwartek (25 kwietnia) o godzinie 17:00 w Miejskiej Galerii Sztuki. Wystawa została przygo...
Czytaj więcejWzruszający wykład o rodzinie Ulmów
Prelegentem był Krzysztof Biernat - historyk, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, nauczyciel i wolontariusz w Międzynarodowym Centrum Edukacji ...
Czytaj więcejHeroizm błogosławionej rodziny - wykład
Wydarzenie odbędzie się jutro (17 kwietnia) o godzinie 16:30 w budynku Gminnej Biblioteki Publicznej w Starej Wsi. Wykład Krzysztofa Biernat...
Czytaj więcejHistoryczny proces o polityczne zabójstwo 38-latka z Limanowszczyzny
Proces za zbrodnię sprzed lat Okoliczności śmierci pochodzącego z Limanowszczyzny Czesława Kukuczki po raz pierwszy zostały opisane w publikacj...
Czytaj więcej
Komentarze (5)
Pozdrawiam Limanowian. Mamy swjego wielkiego Bohatera!! Moze rondo?